Aanpak rattle noise Gilze-Rijen

277 woningen komen in aanmerking voor maatregelen

Uit onderzoek van TNO werd duidelijk voor welke 277 woningen maatregelen nodig zijn tegen rattle noise. De maatregelen zijn bedoeld om overlast te verminderen. Denk aan het aanpassen en isoleren van de woning, bijvoorbeeld bij ramen en deuren. De bewoners van deze 277 woningen hebben een brief van Defensie gekregen. Hierin staat dat hun woning in aanmerking komt voor maatregelen. Defensie betaalt de kosten van de maatregelen.

Omwonenden zijn bijgepraat tijdens een informatiebijeenkomst op 3 april

Op 3 april organiseerde Defensie een bijeenkomst voor 277 omwonenden van vliegbasis Gilze-Rijen in Rijen. Tijdens de bijeenkomst werd uitgelegd hoe het gaat met de maatregelen om rattle noise te verminderen. Medewerkers van Defensie, onderzoeksbureau Witteveen+Bos, Rijkswaterstaat en adviesbureau Wesselink van Zijst vertelden over hoe het gaat met de plannen en beantwoordden vragen van bewoners. Het verslag van deze bijeenkomst en die van 16 september 2024 is te vinden onder downloads onderaan deze pagina. U kunt de presentaties van de bijeenkomst opvragen via leefomgeving@mindef.nl.

Aanpak eerste woningen gestart in het voorjaar van 2025

In een pilot onderzoekt Defensie of de maatregelen uit het onderzoek van Witteveen+Bos mogelijk zijn en hoe goed ze werken. Rijkswaterstaat voert de maatregelen uit en begeleidt de pilot. Bij 16 woningen verspreid rond de vliegbasis worden maatregelen uitgevoerd. Deze woningen zijn vergelijkbaar met de overige woningen. Op 26 februari was er een startbijeenkomst voor alle deelnemers. Daarna begonnen de eerste huisbezoeken. Tijdens een huisbezoek worden de maatregelen per woning besproken die nodig zijn om de overlast te verminderen. In het gesprek komt aan bod wat nodig is, wat mogelijk is en wat bewoners willen. De werkzaamheden starten waarschijnlijk in september.  Na de werkzaamheden beoordelen specialisten of de maatregelen werken. Als dat zo is, volgen ook de andere woningen. De woningen met de meeste overlast worden het eerst aangepakt.

De maatregelen moeten de overlast in de meest gebruikte ruimtes verminderen

Het doel van de maatregelen is om de rattle te verminderen in de meest gebruikte ruimtes in huis zoals slaapkamers, badkamer en keuken. Bij de huizen worden de binnendeuren vastgezet. Verder zijn er maatregelen voor de begane vloer, buitenmuren, ramen, kozijnen, deuren en het dak.

De activiteiten zijn verdeeld in 2 fasen.

Defensie onderzoekt de geluidsbeleving van bewoners

Tegelijk met de pilot onderzoekt Defensie de geluidsbeleving van bewoners. Dit helpt bij de beoordeling van het effect van de maatregelen.

Voor geluidsoverlast is in de wet vastgelegd hoeveel dat mag zijn. Dit bestaat niet voor rattle noise. Volgens de wet is Defensie daarom niet verplicht om maatregelen te nemen. Defensie doet dat wel voor een gebied dat direct aan de vliegbasis grenst. Het gebied waar deze overlast vooral wordt ervaren is vastgesteld na onderzoek door TNO en NLR en is gebaseerd op de bestaande norm voor geluidsoverlast (geluidscontour) en een vastgestelde toeslag voor rattle noise.

Ook onderzoekt Defensie of rattle noise schade aan woningen kan veroorzaken

Naast de pilot is een extern bureau gestart met een onderzoek naar schade die mogelijk door rattle noise is veroorzaakt. Dit geldt voor een groter gebied dan de 277 woningen met overlast. Het onderzoek gebeurt in samenwerking met de gemeente, de Stichting Rattle Noise Sanering Gilze-Rijen (omwonenden), Rijkswaterstaat en Witteveen+Bos. Er wordt gekeken naar hoe schade moet worden beoordeeld, aandachtspunten tijdens het werk en hoe de omgeving wordt geïnformeerd. Deze voorstellen worden nu verder uitgewerkt. De methode die hiervoor gebruikt wordt heet Joint Fact Finding. Er komt een begeleidingsgroep van omwonenden. Voor de zomer moet de eerste bijeenkomst er zijn.

De schade wordt dus los van de overlastmaatregelen behandeld. Maar Rijkswaterstaat kijkt voor de maatregelen naar de situatie van het huis. Ze bepalen dan welke schade direct kan worden meegenomen.

Er is € 20 miljoen gereserveerd voor de aanpak van de problemen

Er is nog te weinig informatie over trillingen bekend. Daarom is (blijvend) onderzoek nodig om goede maatregelen te treffen. Defensie heeft beloofd de problemen van omwonenden op te pakken en op te lossen. Er is € 20 miljoen gereserveerd voor de aanpak van de problemen. Als er een hoger bedrag nodig is, zoekt Defensie daar een oplossing voor.

Er is een belangenvereniging voor bewoners opgericht

Door omwonenden is een stichting opgericht. Deze stichting staat los van Defensie. De Stichting Rattle Noise Sanering Gilze-Rijen bewaakt de belangen van de omwonenden. De stichting is een van de partijen waarmee Defensie in gesprek is.

Defensie verbetert de communicatie met bewoners

De afgelopen jaren is er veel gebeurd. Het hele traject duurt erg lang. En het ging niet altijd goed met afspraken en communicatie. Defensie biedt hiervoor excuses aan. Omwonenden worden periodiek bijgepraat door Defensie tijdens informatiebijeenkomsten en onder meer geïnformeerd via brieven. Ook kunt u direct in contact komen via e-mail: leefomgeving@mindef.nl. En Defensie overlegt regelmatig met de stichting voor omwonenden.

Iedereen kan schade of overlast melden

Als u in het algemeen schade heeft aan uw woning waarvan u denkt dat dit veroorzaakt is door activiteiten van Defensie, kunt u dit melden bij de afdeling Claims van Defensie. Vul het klachtenformulier in of mail naar jdvclaims@mindef.nl  of bel naar 088 956 19 51. Beschrijf waar de schade uit bestaat en hoe en wanneer het is ontstaan. Na uw melding neemt de Schadecommissaris Krijgsmacht (SCK) contact met u op om langs te komen. Tijdens het bezoek moet u laten zien dat de schade door Defensie is ontstaan. Een schadebehandelaar beoordeelt uw situatie. Daaruit wordt duidelijk of u wel of geen vergoeding krijgt.

Als uw woning niet in aanmerking komt voor maatregelen (u heeft geen brief van Defensie ontvangen) en als u geen schade heeft, maar als u wél overlast ervaart, kunt u dit melden via 0800 022 60 33 of via het klachtenformulier op deze website.

Vragen of opmerkingen over (de aanpak van) rattle noise? Mail dan naar leefomgeving@mindef.nl.

Er zijn maatregelen bepaald om rattle noise te verminderen bij 16 pilotwoningen

Advies-en ingenieursbureau Witteveen+Bos heeft voor 16 van 277 woningen onderzocht welke maatregelen per woning nodig zijn om de overlast van rattle noise te verminderen. Uit deze informatie is een set met maatregelen per woning gemaakt. Voor nieuw te bouwen huizen is ook een lijst met eisen gemaakt (zie hiervoor het verslag van 3 april onderaan de pagina). Deze maatregelen zijn ook wenselijk voor nieuw te bouwen woningen. Van alle 277 woningen is bouwtechnische informatie verzameld. Aan de hand daarvan zijn vergelijkbare woningen in groepen (clusters) ingedeeld. Zo kunnen maatregelen bij vergelijkbare woningen makkelijker worden gedaan. Een overzicht per woningtype volgt

De maatregelen verschillen ook per type rattle (directe of indirecte). Er zijn eenvoudige maatregelen bij ramen en deuren en ingewikkelde maatregelen zoals het verzwaren en verstijven van deuren of ramen om zo min mogelijk geluid door te laten.

De afgelopen jaren zijn al veel onderzoeken gedaan (door TNO in 2016 en 2017 en het NLR in 2022). Het nieuwe onderzoek van Witteveen+Bos is daar nu bijgekomen. Defensie beseft dat u als omwonende lang moet wachten voordat er iets gebeurt, maar wil met een goede oplossing komen.