Aanpak rattle noise Gilze-Rijen

275 woningen komen in aanmerking voor maatregelen

Uit onderzoek van TNO werd duidelijk voor welke 275 woningen maatregelen nodig zijn tegen rattle noise. De maatregelen zijn bedoeld om overlast te verminderen. Denk aan het aanpassen en isoleren van de woning, bijvoorbeeld bij ramen en deuren. De bewoners van deze 275 woningen hebben een brief van Defensie gekregen. Hierin staat dat hun woning in aanmerking komt voor maatregelen. Defensie betaalt de kosten van de maatregelen.

Aanmelden nieuwsbrief

U kunt zich aanmelden voor de nieuwsbrief via het online aanmeldformulier als u op de hoogte wil blijven van het rattle noise project en de onderzoeken. Deze nieuwsbrief komt elke 6 tot 8 weken uit en informeert u over wat er is gebeurd en nog gaat gebeuren.

Aanpak eerste woningen gestart

Defensie onderzoekt in een pilot of maatregelen uit een onderzoek van Witteveen+Bos mogelijk zijn en hoe goed ze werken. Rijkswaterstaat voert de maatregelen uit, begeleidt de pilot en ging hierover eerder in gesprek met de bewoners.

Bij 15 woningen verspreid rond de vliegbasis worden de eerste maatregelen uitgevoerd. Deze woningen zijn vergelijkbaar met de overige woningen. Met deze kennis en ervaring zijn daarna de andere 260 woningen aan de beurt.

Tijdens de gesprekken is gekeken wat nodig is, wat mogelijk is en wat bewoners willen. In oktober 2025 gaat Rijkswaterstaat met een aannemer langs de woningen om alles op te meten. Defensie verwacht dat eind 2025 de werkzaamheden beginnen bij de eerste woningen.

Als u vragen heeft over de maatregelen, kunt u contact opnemen met Rijkswaterstaat.

• Telefoonnummer: 088 79 74 502.
• E-mail: gevelisolatie@rwrs.nl.

Metingen in Gilze-Rijen en Hulten

Rijkswaterstaat voert rattle noise metingen uit rond de vliegbasis. Dit is onderdeel van de pilot. Bewoners, bedrijven en dieren binnen 200 meter van de metingen kunnen tijdelijk last hebben van lage, trillende geluiden.

Maandag 1 december 2025

• Achterstraat in Hulten van 10.00 tot 13.00 uur.
• Nieuwstraat in Gilze van 14.00 tot 17.00 uur.

De metingen helpen onderzoeken hoe trillingen van helikopters invloed hebben op woningen en hoe last hiervan verminderd kan worden.

Een vrachtwagen met luidsprekers zal op ongeveer 10 meter van een woning het geluid van een helikopter nadoen. Het gebied rondom de woningen wordt afgezet, zodat mensen zonder gehoorbescherming niet te dichtbij kunnen komen. Elke meting duurt 2 tot 3 uur. De bewoners van de woningen geven tijdens de meting aan waar ze de meeste last van hebben.

Heeft u dringende vragen op de dag van de metingen, dan kunt u bellen met het nummer van Rijkswaterstaat.

De maatregelen moeten de overlast in de meest gebruikte ruimtes verminderen

Het doel van de maatregelen is om de rattle te verminderen in de meest gebruikte ruimtes in huis zoals slaapkamers, badkamer en keuken. Bij de huizen worden de binnendeuren vastgezet. Verder zijn er maatregelen voor de begane vloer, buitenmuren, ramen, kozijnen, deuren en het dak.

De activiteiten zijn verdeeld in 2 fasen.

Defensie onderzoekt de geluidsbeleving van bewoners

Tegelijk met de pilot onderzoekt Defensie de geluidsbeleving van bewoners. Dit helpt om het effect van de maatregelen te beoordelen.

Voor geluidsoverlast is in de wet vastgelegd hoeveel dat mag zijn. Dit bestaat niet voor rattle noise. Volgens de wet is Defensie daarom niet verplicht om maatregelen te nemen. Defensie doet dat wel voor een gebied dat direct aan de vliegbasis grenst. Het gebied waar deze overlast vooral wordt ervaren is vastgesteld na onderzoek door TNO en NLR en is gebaseerd op de bestaande norm voor geluidsoverlast (geluidscontour) en een vastgestelde toeslag voor rattle noise.

Geluidbelevingsonderzoek start in november

In november 2025 start een onderzoek naar de hele geluidsbeleving van omwonenden van de vliegbasis. De Universiteit Leiden voert in samenwerking met enkele andere partners dit onderzoek uit.

Het geluidbelevingsonderzoek maakt deel uit van de evaluatie van de voorgestelde maatregelen die we in de rattle noise pilot gaan testen. Hiervoor worden verschillende onderzoeksmethoden gebruikt.

Wat betekent dit voor de omgeving:

• Gedurende ongeveer 6 maanden worden er een aantal geluidsmeters aan lantaarnpalen bevestigd. Zo krijgen we inzicht in de totale geluidsomgeving (dag en nacht, werkdagen en weekends, verschillende seizoenen en weersgesteldheden).
• Er wordt een brede online enquête uitgezet om de geluidbeleving te meten.
• Een aantal bewoners wordt gevraagd om mee te doen aan een diepte-interview. Zo krijgen we een nog completer beeld van de geluidbeleving.
• Er komt een app waarmee men geluiden in de directe omgeving kan opnemen. Dit kan men doorsturen en van een mening voorzien. 
• Begin 2026 worden er wandelingen en bijeenkomsten georganiseerd over het thema geluid en geluidbeleving.

Onderzoekt naar schade aan huizen

Defensie doet naast de pilot ook onderzoek naar schade rondom de vliegbasis. Dit geldt voor het hele gebied rond de vliegbasis. Het onderzoek gebeurt samen met de gemeente, de Stichting Rattle Noise Sanering Gilze-Rijen, een aantal omwonenden en Rijkswaterstaat. Ze gebruiken de methode van Joint Fact Finding: het samen onderzoeken van feiten zodat iedereen dezelfde informatie heeft. Voor het onderzoek zijn ze al samengekomen. Op deze pagina wordt u op de hoogte gehouden van het onderzoek.

De schade wordt dus los van de overlastmaatregelen behandeld. Bij de huizen waar overlastmaatregelen worden genomen, kijkt Rijkswaterstaat wel of eventuele schade aan die huizen ook gelijk opgelost kan worden.

Het onderzoeksplan waarin staat wat onderzocht moet worden, is afgerond. En er is een lijst met onderzoeksbureaus opgesteld. Deze bureaus dienen binnenkort een voorstel in. De Joint Fact Finding-werkgroep kiest dan welke bureaus het onderzoek gaan uitvoeren. Het onderzoek start najaar 2025 en de eerste resultaten worden begin 2026 verwacht.

Er is € 20 miljoen gereserveerd voor de aanpak van de problemen

Voor de rattle noise heeft Defensie beloofd de problemen van omwonenden op te pakken en op te lossen. Daar is € 20 miljoen voor gereserveerd. Als er een hoger bedrag nodig is, zoekt Defensie daar een oplossing voor.

Om goede maatregelen te treffen, is (blijvend) onderzoek nodig. Er is namelijk nog te weinig informatie bekend over trillingen.

Er is een belangenvereniging voor bewoners opgericht

Door omwonenden is een stichting opgericht. Deze stichting staat los van Defensie. De Stichting Rattle Noise Sanering Gilze-Rijen bewaakt de belangen van de omwonenden. De stichting is een van de partijen waarmee Defensie in gesprek is.

Defensie verbetert de communicatie met bewoners

De afgelopen jaren is er veel gebeurd. Het hele traject duurt erg lang. En het ging niet altijd goed met afspraken en communicatie. Defensie bood hiervoor al excuses aan.

Hoe Defensie communiceert:

• Omwonenden worden periodiek bijgepraat door Defensie tijdens informatiebijeenkomsten en onder meer geïnformeerd via brieven.
• Vanaf oktober 2025 kan iedereen zich aanmelden voor een nieuwsbrief.
• Ook kunt u direct contact opnemen via het contactformulier.
• Defensie overlegt regelmatig met de stichting voor omwonenden.

Iedereen kan schade of overlast melden

Als u in het algemeen schade heeft aan uw woning waarvan u denkt dat dit veroorzaakt is door activiteiten van Defensie, kunt u dit melden bij de afdeling Claims van Defensie. Vul het klachtenformulier in of mail naar jdvclaims@mindef.nl  of bel naar 088 956 19 51. Beschrijf waar de schade uit bestaat en hoe en wanneer het is ontstaan. Na uw melding neemt de Schadecommissaris Krijgsmacht (SCK) contact met u op om langs te komen. Tijdens het bezoek moet u laten zien dat de schade door Defensie is ontstaan. Een schadebehandelaar beoordeelt uw situatie. Daaruit wordt duidelijk of u wel of geen vergoeding krijgt.

Als uw woning niet in aanmerking komt voor maatregelen (u heeft geen brief van Defensie ontvangen) en als u geen schade heeft, maar als u wél overlast ervaart, kunt u dit melden via 0800 022 60 33 of via het klachtenformulier op defensiedichtbij.nl.

Vragen of opmerkingen over (de aanpak van) rattle noise? Laat het weten via het contactformulier.

Er zijn maatregelen bepaald om rattle noise te verminderen bij 16 pilotwoningen

Advies-en ingenieursbureau Witteveen+Bos heeft voor 16 woningen onderzocht welke maatregelen per woning nodig zijn om de overlast van rattle noise te verminderen. Uit deze informatie is een set met maatregelen per woning gemaakt. Voor nieuw te bouwen huizen is ook een lijst met eisen gemaakt (zie hiervoor het verslag van 3 april onderaan de pagina). Van 277 woningen is bouwtechnische informatie verzameld. Aan de hand daarvan zijn vergelijkbare woningen in groepen (clusters) ingedeeld. Zo kunnen maatregelen bij vergelijkbare woningen makkelijker worden gedaan. Een overzicht per woningtype volgt

De maatregelen verschillen ook per type rattle (directe of indirecte). Er zijn eenvoudige maatregelen bij ramen en deuren en ingewikkelde maatregelen zoals het verzwaren en verstijven van deuren of ramen om zo min mogelijk geluid door te laten.

De afgelopen jaren zijn al veel onderzoeken gedaan (door TNO in 2016 en 2017 en het NLR in 2022). Het onderzoek van Witteveen+Bos kwam daar bij. Defensie beseft dat u als omwonende lang moet wachten voordat er iets gebeurt, maar wil met een goede oplossing komen.