Hoe verbetert Defensie de veiligheid?

Na verschillende incidenten en onderzoeken nam Defensie maatregelen om de veiligheid voor haar medewerkers te verbeteren. Bij ongewenst gedrag of onveilige situaties moet iedereen bij Defensie zich vrij en veilig voelen om in te grijpen en het te melden.

Plan van aanpak ‘Een Veilige Defensieorganisatie’

Het plan van aanpak ‘Een veilige Defensieorganisatie’ gaat over fysieke en sociale veiligheid; het beschrijft 40 maatregelen om het werken bij Defensie veiliger te maken. Alle maatregelen richten zich ook op een voortdurende verbetering van de veiligheid en het lerend vermogen van Defensie.

Visitatiecommissie Defensie en Veiligheid

Een onafhankelijke visitatiecommissie toetste tussen 2018 en 2021 of Defensie het plan van aanpak ‘Een veilige Defensieorganisatie’ heeft uitgevoerd. Deze visitatiecommissie Defensie en Veiligheid bekeek of de invoering en uitvoering van de maatregelen volgens plan ging en of het doel werd bereikt. De commissie presenteerde op 21 juni 2021 haar derde en laatste jaarrapport aan de minister van Defensie.

Plan afgesloten na evaluatie door Audit Dienst Rijk (ADR)

Defensie vroeg de ADR het plan te evalueren om inzicht te krijgen in de status, uitvoerbaarheid en effectiviteit van de 40 maatregelen. 14 september 2022 werd de evaluatie gepresenteerd. Daarmee sluit Defensie het plan van aanpak af. De maatregelen die blijvend aandacht nodig hebben worden meegenomen in het verder versterken van veiligheid. 

Ook op andere manieren verbetert de veiligheidsorganisatie van Defensie.

Plan sociale veiligheid

Defensie neemt maatregelen om de sociale veiligheid binnen Defensie te verbeteren. Deze staan beschreven in het plan van aanpak sociale veiligheid. Dit plan is een aanvulling op het plan van aanpak 'Een veilige Defensieorganisatie'.

Doorontwikkeling plannen van aanpak veiligheid

Als het plan van aanpak is uitgevoerd is Defensie niet klaar. De maatregelen en verbeteringen die Defensie en de visitatiecommissie zien worden gebruikt om het plan uit te breiden naar een veiligheidsagenda. Daarin staat het beleid voor de komende jaren.

Op 7 oktober 2022 verscheen de Kamerbrief Veiligheid versterken bij Defensie. Daarin staat waar Defensie zich de komende jaren vooral op wil richten. Het gaat om maatregelen die belangrijk zijn voor de werking van het veiligheidsmanagementsysteem van Defensie: risicomanagement, sociale veiligheid en integriteit, opleiden, randvoorwaarden en ondersteuning commandanten, en leren als organisatie.

Waarom extra aandacht voor veiligheid?

Verschillende incidenten en rapporten leidden de afgelopen jaren tot extra aandacht voor veiligheid binnen Defensie.

De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) concludeerde dat de veiligheidscultuur bij Defensie tekortschiet. De onderzoeksraad onderzocht de dodelijke ongevallen in Ossendrecht (schietbaan Korps Commandotroepen) en het Malinese Kidal (mortierongeval). Hetzelfde rapporteerde de commissie Van der Veer. Verder toonde een rapport van de commissie Giebels aan dat ook de sociale veiligheid binnen Defensie voor verbetering vatbaar is.