Evaluatie plan van aanpak veiligheid: Aandacht voor veiligheid blijft noodzakelijk

Defensie heeft vandaag de evaluatie gepubliceerd van het plan van aanpak ‘Een veilige defensieorganisatie’ dat is uitgevoerd door de Auditdienst Rijk (ADR). Hieruit blijkt dat de genomen maatregelen een positieve bijdrage aan veiligheid hebben geleverd.

Het in 2018 verschenen plan van aanpak beschrijft het door Defensie ingezette traject om de veiligheid te verbeteren. Defensie vroeg de ADR het plan te evalueren om inzicht te krijgen in de status, uitvoerbaarheid en effectiviteit van de 40 maatregelen. Met de oplevering van de evaluatie sluit Defensie het plan van aanpak af. De maatregelen die blijvend aandacht behoeven worden meegenomen in het verder versterken van veiligheid.

Staatssecretaris Christophe van der Maat blikt in zijn brief aan de Kamer terug op wat Defensie gedaan heeft om de veiligheid te verbeteren.

Strategie

Veiligheid begint bij de top van de organisatie. Daarom hebben de politieke, ambtelijke en militaire leiding nog nadrukkelijker het belang ervan uitgedragen. Het is inmiddels een vast onderdeel van de aansturing door de Commandant der Strijdkrachten (CDS). Bovendien is er extra geld vrijgemaakt voor veiligheidsmaatregelen. De ADR wijst er in de evaluatie wel op dat de aandacht niet mag verslappen. Daarom heeft de staatssecretaris een periodiek overleg met de Directeur Veiligheid en de CDS. Ook blijft het Veiligheidscomité onder leiding van de secretaris-generaal (SG) structureel samenkomen.

Structuur

Met de oprichting van de Directie Veiligheid en de Inspectie Veiligheid Defensie is de aandacht voor veiligheid vergroot. Ook zijn daarmee de verantwoordelijkheden voor veiligheid belegd volgens de reguliere aansturing van Defensie. Om nieuwe ontwikkelingen zijn ook de veiligheidsorganisaties bij de defensieonderdelen van groot belang. Met het plan van aanpak zijn deze uitgebreid.

Systeem

Het veiligheidsmanagementsysteem is verder ontwikkeld. Veiligheid is onderdeel van beleid, planning, verwerving, bedrijfsvoering, aansturing, gereedstelling en inzet. Op het gebied van sociale veiligheid en integriteit is het proces voor integriteitsmeldingen verbeterd. Dat geldt voor meldingen van ongewenst gedrag en (na)zorg voor betrokkenen.

Cultuur

Naast bovengenoemde verbeteringen lijkt er voorzichtig sprake van meer meldingsbereidheid. Ook onderkennen commandanten vaker risico’s, nemen zij maatregelen om deze te beperken of leggen zelfs activiteiten stil. In de hele organisatie is meer aandacht voor veiligheid. Zo is het ook een structureel onderdeel geworden van de initiële opleiding voor militairen.

Risico’s

De taakstelling van Defensie kent risico’s. Deze moeten afgewogen, verkleind en misschien geaccepteerd worden. Dan kunnen er ook nog zaken misgaan. Defensie streeft ernaar onnodige risico’s zoveel mogelijk te voorkomen, door steeds te leren van voorvallen, onderzoeksrapporten en evaluaties van beleid.