Veelgestelde vragen over compensatie ophogen AOW-leeftijd

1. Wat is een AOW-gat?

De AOW-leeftijd loopt stapsgewijs op naar 67 jaar in 2024. Daarna is de AOW-leeftijd gekoppeld aan de levensverwachting. Oud-Defensiemedewerkers krijgen te maken met een AOW-gat als de uitkering die ze ontvangen wegens leeftijdsontslag (UGM (Uitkering gewezen militair) of FLO (functioneel leeftijdsontslag), arbeidsongeschiktheid of overtolligheid (wachtgeld of BWW (bovenwettelijke uitkering)) eindigt bij het bereiken van de leeftijd van 65 jaar. Door het opschuiven van de AOW-leeftijd wordt op dat moment de AOW nog niet uitgekeerd.

2. Waaruit bestaat de AOW-gat compensatie?

Defensie compenseert tot 100% van de gerechtvaardigde aanspraak. Dit is het bedrag van de gecombineerde netto pensioen- en AOW-uitkeringen die bij 65 jaar zouden zijn uitgekeerd als de AOW-leeftijd (voor militairen en burgermedewerkers) en de pensioen- en de pensioen richtleeftijd (voor burgermedewerkers) nog 65 was geweest.

De AOW-gat compensatieregeling bestaat uit 3 componenten:

1. Ten eerste betreft het een tegemoetkoming die, na aftrek van belasting en premies, netto even hoog is als de netto AOW-uitkering inclusief vakantiegeld. Zo wordt het ontbreken van de AOW-uitkering volledig gecompenseerd.
2. Ten tweede ontvangen oud-burgermedewerkers een financiële compensatie voor het mogelijk vervroegd (bij 65 jaar) laten ingaan van hun ABP-ouderdomspensioen. Voor militairen is het vervroegd laten ingaan van het pensioen niet aan de orde, omdat voor hen de pensioenleeftijd geldt van 65 jaar en het pensioen dus op die leeftijd tot uitkering komt.
3. Indien het totaalbedrag van de 2 voorgaande componenten vermeerderd met het ABP pensioen dat bij 65 ingaat, netto minder bedraagt dan 100% van de gerechtvaardigde aanspraak, dan vult Defensie aan tot 100% van de gerechtvaardigde aanspraak.

3. Wie maakt aanspraak op de compensatie?

De uitspraken van de Centrale Raad van Beroep hadden betrekking op oud-burgermedewerkers met een wachtgelduitkering en oud-militairen met een UGM en een militaire wachtgelduitkering. Naar aanleiding van die uitspraken heeft Defensie het standpunt dat alle oud-medewerkers die met een AOW-gat zijn of worden geconfronteerd de definitieve compensatie krijgen. Dus ook de oud-medewerkers met een bovenwettelijke WW-uitkering, een FLO-uitkering, een GMI-uitkering of in het verleden met een VUT/FPU-uitkering (vervroegd uittreden/flexibel pensioen en uittreden).

4. Wanneer is de compensatie zichtbaar op MijnABP?

De AOW-gat compensatie wordt niet zichtbaar op Mijn ABP. De uitvoering van de AOW-gat compensatie door ABP staat los van de pensioenaanspraak die zichtbaar is op Mijn ABP. Kort voordat u 65 jaar wordt, ontvangt u van ABP een toekenningsbrief. Hierin staat meer informatie over de hoogte van uw individuele AOW-gat compensatie en een toelichting op de opbouw. Wanneer uw uitkering doorloopt tot na uw 65e levensjaar dan krijgt u kort voor de einddatum van uw uitkering bericht van het ABP.

5. Is er bij langer doorwerken geen sprake meer van een AOW-gat?

Er kan dan nog steeds sprake zijn van een AOW-gat. De nieuwe Diensteinderegeling voor militairen kent geen AOW-gat. Militairen in het overgangsrecht (AMAR artikel 39a) die niet kiezen voor de nieuwe Diensteinderegeling, houden een AOW-gat, ook als zij langer doorwerken. Zij hebben dan recht op de hierboven beschreven compensatie.

6. Komt het compensatiegeld uit de arbeidsvoorwaarden?

De oorspronkelijke tegemoetkoming (bruto compensatie van het AOW-deel) wordt betaald uit de arbeidsvoorwaarden. De verhoogde tegemoetkoming en de pensioencompensatie worden betaald met extra geld dat de Tweede Kamer beschikbaar heeft gesteld met het amendement Harbers/Nijboer. De kosten van de aanvulling tot 90% worden elders in de Defensiebegroting gedekt. De verhoging naar 100% kan Defensie realiseren met additionele middelen die het kabinet beschikbaar heeft gesteld.

7. Waarom betaalt Defensie de UGM niet gewoon door tot aan de AOW leeftijd?

Doorbetalen van de UGM is geen passende oplossing voor het ontbreken van AOW. Daarnaast is het financieel niet mogelijk de UGM door te betalen zonder onaanvaardbare gaten elders in de Defensiebegroting.

8. Wordt het AOW-gat nu voor burgers en militairen volledig gecompenseerd?

Defensie betaalt aan de medewerker een bedrag dat netto even hoog is als de netto AOW. Op deze manier wordt het ontbreken van de AOW volledig gecompenseerd. Daarnaast wordt het inkomen aangevuld tot 100% van het netto inkomen dat zou zijn uitgekeerd als de AOW-leeftijd (voor militairen en burgermedewerkers) en de pensioen- en de pensioen richtleeftijd (voor burgermedewerkers) nog steeds 65 zouden zijn geweest.

9. Welke pensioenelementen vallen onder de ‘gerechtvaardigde aanspraak?

Defensie zorgt ervoor dat de AOW-gat compensatie minimaal 100% bedraagt van de zogeheten ‘gerechtvaardigde aanspraak’. Zo nodig wordt de AOW-gat compensatie aangevuld tot 100%. De ‘gerechtvaardigde aanspraak’ is het bedrag van de gecombineerde netto pensioen- en AOW-uitkeringen die bij 65 jaar waren uitgekeerd als de AOW-leeftijd (voor militairen en burgermedewerkers) en de pensioen-  en de pensioen richtleeftijd (voor burgermedewerkers) nog steeds 65 zouden zijn geweest.
Ook de volgende elementen worden betrokken bij het vaststellen van de ‘gerechtvaardigde aanspraak’:

• Het extra opgebouwd pensioen via vrijwillige (aanvullende) voortzetting van de deelneming in de ABP-pensioenregeling;
• Het extra opgebouwd pensioen via een storting in ABP Extrapensioen;
• Voor de deelnemer zonder partner: het partnerpensioen (inclusief eventueel bij gespaard Partner Plus Pensioen) dat bij pensionering automatisch wordt omgezet naar ouderdomspensioen.

10. Wordt in de gerechtvaardigde aanspraak ook rekening gehouden met de pensioenaanspraak die is opgebouwd bij een werkgever die niet is aangesloten bij ABP?

Nee. De gerechtvaardigde aanspraak is het gecombineerde bedrag van het ABP-ouderdomspensioen en de AOW-uitkering die bij 65 jaar zouden zijn als de AOW-leeftijd (voor militairen en burgermedewerkers) en de pensioen- en de pensioen richtleeftijd (voor burgermedewerkers) nog steeds 65 zouden zijn geweest. Andere pensioeninkomsten, zoals het opgebouwde pensioen bij een andere pensioenuitvoerder, worden door Defensie niet worden betrokken bij het bepalen van de hoogte van de gerechtvaardigde aanspraak.

11. Wordt met de termen ‘AOW-gat compensatie’ en ‘tegemoetkoming AOW-hiaat’ hetzelfde bedoeld?

Ja, hiermee wordt hetzelfde bedoeld. Defensie hanteert over het algemeen ‘AOW-gat compensatie’ en ABP de term ‘tegemoetkoming AOW-hiaat’.

12. Is de AOW-gat compensatie inclusief vakantiegeld?

Ja, het vakantiegeld is opgenomen in het maandelijkse bedrag van de compensatie AOW-uitkering.

13. Hoe zit het met de loonheffingskorting?

Loonheffingskorting is een korting op de belasting. Hierdoor hoeft u minder belasting te betalen.
In de specificatie (het inkomensoverzicht) van de AOW-gat compensatie wordt uitgegaan van toepassing van de loonheffingskorting. Dat betekent niet dat de loonheffingskorting automatisch wordt toegepast bij de uitbetaling van de AOW-gat compensatie. U moet dit zelf aangeven bij ABP. Als u de loonheffingskorting niet laat toepassen, dan betaalt u over de bruto-uitkering meer belasting en houdt u netto minder over. Mogelijk heeft u nog een andere baan en laat u bij die werkgever de loonheffingskorting toepassen. Als dit niet zo is, dan wordt u geadviseerd hierover de ABP-website te raadplegen of contact op te nemen met de ABP-helpdesk.

14. Ik ben oud-burgermedewerker: moet ik mijn pensioen op 65 jaar laten ingaan?

Nee, daartoe bent u niet verplicht. U bepaalt zelf wanneer u uw pensioen laat ingaan. U moet dit zelf aanvragen bij ABP.
Let op, in de specificatie die u van ABP ontvangt over de AOW-gat compensatie, wordt bij het bruto maandinkomen uitgegaan van de situatie dat het ABP-pensioen op 65 jaar ingaat. Bekijk hiervoor de kolom ‘Huidige situatie’.
Als u geen aanvraag bij ABP heeft gedaan om het pensioen op 65 jaar te laten ingaan, dan wijken bij de uitbetaling het bruto en het netto maandinkomen af van het inkomen op de specificatie.
Opmerking: Voor de oud-burgermedewerker met een uitkering vanwege Functioneel Leeftijdsontslag (FLO-uitkering) gaat het ABP-ouderdomspensioen wel automatisch op 65 jaar in.

15. Ik ben oud-burgermedewerker: wat zijn de gevolgen van het eerder of later ingaan van mijn pensioen?

Uw ABP-pensioen zal lager worden bij ingang op 65 jaar. Dat heeft te maken met het feit dat de pensioenaanspraken opgebouwd vanaf 2014 (met een beoogde ingangsleeftijd van 67 jaar) en de pensioenaanspraken opgebouwd vanaf 2018 (met een beoogde ingangsleeftijd van 68 jaar) levenslang worden verlaagd door het vervroegd laten ingaan van het pensioen op 65 jaar. U ontvangt daarvoor een compensatie gedurende de periode van het AOW-gat. Deze compensatie krijgt u ongeacht of u uw pensioen daadwerkelijk op 65 jaar laat ingaan. Op de website van Defensie www.defensie.nl/aow-gat wordt dit met een voorbeeld nader uitgelegd (pagina Compensatie Defensie, toelichting 2).

Om inzicht te geven in de financiële gevolgen van de AOW-gat compensatie is een rekentool ontwikkeld. De rekentool is zodanig van opzet dat u aan de hand van uw beschikbare pensioengegevens zelf een overzicht kan genereren van het inkomen tijdens de AOW-gat periode. De tool geeft voor oud-burgermedewerkers ook inzicht in het effect van het vervroegen van het ABP pensioen. De rekentool kunt u vinden op de website van Defensie.

16. Wanneer wordt de AOW-gat compensatie uitgekeerd?

De definitieve AOW-gat compensatie wordt uitgekeerd tussen uw 65-jarige leeftijd en uw AOW-leeftijd. Een uitzondering is de situatie waarin u een werkloosheidsuitkering ontvangt die doorloopt na uw 65e jaar. Dan maakt u pas aanspraak op de AOW-gat compensatie na afloop van de werkloosheidsuitkering. Vanaf de AOW-leeftijd ontvangt u de wettelijke AOW-uitkering van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) en uw ABP-pensioen.

17. Waarom wordt onderscheid gemaakt tussen gehuwden en alleenstaanden?

Tijdens de periode van het AOW-gat wordt een bedrag uitgekeerd dat even hoog is als de (netto) AOW-uitkering. De vraag of iemand gehuwd of alleenstaand is, bepaalt mede de hoogte van die uitkering. Dit is in lijn met de Algemene ouderdomswet (AOW). Gehuwden en gelijkgestelden krijgen een lagere uitkering dan alleenstaande ongehuwden en daarmee gelijkgestelden.

18. Moet de AOW-gat compensatie worden terugbetaald?

Nee, de AOW-gat compensatie moet niet worden terugbetaald. De AOW-gat compensatie zal voor de rechthebbenden worden uitgekeerd gedurende de periode tussen uw 65-jarige leeftijd en uw AOW-leeftijd.

19. Mag ik (bij)verdienen in de periode van de AOW-gat compensatie? En zo ja, hebben deze (bij)verdiensten invloed op de hoogte van de compensatie?

Ja, in de periode van het AOW-gat mag u (bij)verdienen. Andere inkomsten (zoals inkomsten uit een baan) worden niet op uw AOW-gat compensatie in mindering gebracht. U ontvangt dus geen lagere AOW-gat compensatie bij het aannemen van een (fulltime) baan tot uw AOW-leeftijd.

20. Compenseert Defensie het gemis aan ouderenkorting door nabetalingen AOW-gat compensatie?

Ja. Gebleken is dat de nabetalingen die in het kader van de AOW-gat compensatie zijn gedaan in 2017, 2018 of 2019 voor enkele oud-medewerkers nadelige consequenties hebben gehad in verband met de aanspraak op ouderenkorting. Door deze betalingen is het inkomen gestegen boven het ‘grensinkomen’, waardoor zij de hogere ouderenkorting zijn ‘misgelopen’. Betrokkenen hebben hierdoor financieel nadeel geleden ten opzichte van de situatie wanneer de tegemoetkoming AOW-hiaat direct vanaf 65 jaar zou zijn uitbetaald. Defensie heeft besloten dat financieel nadeel te compenseren.

Het is mogelijk dat meer oud-medewerkers dit nadeel hebben gehad. Als u meent dat die situatie ook bij u van toepassing is geweest, dan kunt u een e-mail te sturen naar aowgat@mindef.nl met als onderwerp ‘verzoek compensatie gemis ouderenkorting door nabetaling tegemoetkoming AOW-hiaat’. Vanuit Defensie zal dan zo spoedig mogelijk met u contact worden opgenomen.

21. Ik ben gescheiden. Wanneer ontvangt mijn ex-partner het gedeelte van mijn opgebouwde ouderdomspensioen?

Heeft u de scheiding met uw ex-partner binnen 2 jaar gemeld bij ABP (in overeenstemming met de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding (Wet VPS))? In dat geval is ABP verplicht de pensioenverevening uit te voeren. Wat betekent dat? Vanaf het moment dat u uw ABP Keuzepensioen laat ingaan, wordt het deel van uw ouderdomspensioen dat aan uw ex-partner toekomt uitgekeerd. Omgekeerd geldt hetzelfde voor het (eventueel) opgebouwde pensioen van uw partner. Vanaf het moment dat uw ex-partner met pensioen gaat, krijgt u het deel van haar ouderdomspensioen dat u toekomt (volgens Wet VPS).

22. Wat betekent de pensioenverevening voor de berekening van de gerechtvaardigde aanspraak en daarmee voor de aanvulling tot 100%?

Bij de berekening van de gerechtvaardigde aanspraak en daarmee voor de aanvulling tot 100% wordt geen rekening gehouden met de verevening van uw pensioen. Uitgangspunt is uw ‘reguliere’ ouderdomspensioen zonder aftrek van het deel dat uw ex-partner toekomt.

23. Wanneer ontvang ik een besluit over de AOW-gat compensatie?

ABP stuurt u kort voor uw 65e verjaardag een toekenningsbrief met de hoogte van uw individuele AOW-gat compensatie en hoe deze is opgebouwd. Wanneer uw uitkering doorloopt tot na uw 65e levensjaar dan krijgt u kort voor de einddatum van uw uitkering bericht van het ABP.

24. Kan ik een berekening krijgen van de financiële gevolgen van de compensatie?

De uitvoering van de AOW-gat compensatie is een omvangrijke operatie. Het is om die reden niet mogelijk gebleken om alle circa 17.000 oud-medewerkers die (in de toekomst) recht hebben op de AOW-gat compensatie nu al een inkomensoverzicht te verstrekken. Om toch inzicht te geven in de financiële consequenties van de AOW-gat compensatie, is de rekentool ontwikkeld.

25. Kan ik de bedragen van het netto opgebouwde pensioen op Mijn ABP en de netto tegemoetkoming AOW-uitkering (ook wel ‘de verhoogde tegemoetkoming’) bij elkaar optellen?

Nee, dat kan niet. Bij het netto opgebouwde pensioen op Mijn ABP wordt (standaard) uitgegaan van de belastingtarieven in de eerste schijf. Voor de berekening van de bruto tegemoetkoming AOW-uitkering (om te komen tot een netto bedrag ter hoogte van de netto AOW-uitkering) wordt ook uitgegaan van het belastingtarief in de eerste schijf en de heffingskortingen die horen bij iemands situatie. Het netto bedrag op Mijn ABP en het netto bedrag van de tegemoetkoming AOW-uitkering kunnen daarom niet bij elkaar worden opgeteld.

Het APB-pensioen én de AOW-gat compensatie zijn beide bruto toezeggingen. De bedragen worden gelijktijdig door ABP uitgekeerd. Mensen betalen loonheffing en een inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet over het totaalbedrag. Daaruit volgt het netto inkomen dat ten minste 100% bedraagt van de gerechtvaardigde aanspraak (de aanvullende maatregel tot 100%).

26. Ik heb nog vragen over het AOW-gat. Bij wie kan ik terecht?

Voor vragen over het AOW-gat heeft Defensie een helpdesk. Deze is bereikbaar per e-mail: aowgat@mindef.nl. Bellen kan met 0800 22 55 733 (kies optie 3). Belt u vanuit het buitenland? Bel dan met +31 70 414 33 00. De helpdesk is bereikbaar van maandag tot en met donderdag van 8:00 tot 12:00 uur en van 12.30 tot 16.30 uur. Op vrijdag van 8:00 tot 12:00 uur. Heeft u vragen over de hoogte van uw compensatie? Neem dan contact op met de ABP helpdesk: (045) 579 80 66 of defensieaowgat@abp.nl. Op werkdagen bereikbaar van 8:00 tot 16:30 uur.