Experimenten en oefenscenario’s met onbemande systemen houden NAVO-landen alert
Het was de afgelopen weken druk voor de Portugese kust van Sesimbra en het schiereiland Tróia . Daar stonden de omvangrijke oefeningen REPMUS en Dynamic Messenger op de agenda. Hierbij lag de focus op het testen en integreren van onbemande systemen in maritieme operaties. Nederland leverde een aanzienlijke bijdrage.
De door Portugal georganiseerde oefening REPMUS, oftewel Robotic Experimentation and Prototyping Exercise Augmented by Maritime Unmanned Systems, vond plaats van 11 tot 23 september. Aansluitend ging NAVO-oefening Dynamic Messenger van start. Na ruim 3 weken experimenteren, integreren, trainen en samenwerken is de oefening na vandaag ten einde. De deelnemers kijken terug op een leerzame periode.
De gebeurtenissen bij de Nord Stream-pijpleiding tonen maar weer aan hoe belangrijk maritiem optreden is. De bondgenoten moeten zich kunnen wapenen tegen alle scenario’s, nu en in de toekomst.
De opzet van beide oefeningen was dit jaar groter dan ooit, want nog nooit waren er zoveel NAVO-bondgenoten, bedrijven en onderzoeksinstituten betrokken. In totaal deden er ruim 16 landen en zo’n 120 verschillende onbemande systemen mee. Daarnaast stuurden diverse bondgenoten en partnerlanden waarnemers. Hieronder kandidaat-lid Zweden en Oekraïne.
Grote Nederlandse bijdrage
De marine leverde dit jaar met het amfibisch transportschip Zr.Ms. Rotterdam, het luchtverdedigings- en commandofregat Zr.Ms. Tromp en MV Geosea van de Mijnenbestrijding Module Groep een aanzienlijke bijdrage.
Daarnaast waren er ook diverse andere partijen betrokken. Denk aan het Maritiem Drone Team van de marine en de NederDrone met het nieuwe waterstof vulstation. Verder personeel van de Maritime Battle Staff. Zij stuurden het mijnenbestrijdingsgedeelte van de oefening aan vanuit Sesimbra. Ook de Defensie Materieel Organisatie en TNO waren aanwezig met onder meer een innovatief systeem voor onderzeebootbestrijding.
Internationale samenwerking
Het samenwerken met verschillende landen, bedrijven en onderzoeksinstellingen stond centraal. Hoe kunnen de bondgenoten de eigen concepten en technieken integreren en samenvoegen? En hoe zorg je dat de inzet van tientallen onbemande systemen op- en onder het water soepel verloopt? Die vragen werden tijdens de oefeningen beantwoord.
Volgens de directeur van het Portugese Maritime Operational Experimentation Centre, kapitein-ter-zee Paulo Simões, was de aanwezigheid van de industrie in REPMUS een absolute randvoorwaarde. “Er zijn in toenemende mate verschillen tussen wat de industrie ontwikkelt en wat de NAVO nodig heeft. Om dat op te lossen is er maar één oplossing: méér samenwerken zodat we op één lijn komen. Op die manier komen we erachter welke ontwikkelingen er zijn en kunnen we producten tot stand brengen voor zowel militair als civiel gebruik."
James Bond
Een uniek moment was een test met 2 Unmanned Surface Vehicles (onbemande vaartuigen) die voor het eerst het dok van Zr.Ms. Rotterdam binnenvoeren. Door het dok beschikbaar te stellen, kunnen deze systemen verder worden doorontwikkeld. Het moment had een hoog “James Bond” gehalte.
Verder was het recent aangeschafte waterstof vulstation voor de NederDrone ook een opvallende speler. De NederDrone vliegt op waterstof en kan lange afstanden afleggen. Met het waterstof vulstation kan in korte tijd en overal ter wereld waterstof opgewekt en getankt worden. De waterstofdrone maakte deze keer een vlucht van 4 uur. Het is de bedoeling dat de vliegduur in de toekomst nog verder wordt verhoogd.
Het (door)ontwikkelen en aanschaffen van onbemande systemen staat ook in de onlangs gepubliceerde Defensienota. REPMUS biedt een uitstekend platform om de kennis op het gebruik en werken met onbemande systemen verder te vergroten.
Dynamic Messenger
Vandaag ging de laatste onbemande systemen de lucht of het water in tijdens de laatste dag van Dynamic Messenger. Dit is een nieuw type oefening van de NAVO. Hierbij werden de diverse onbemande systemen getest en ingezet binnen diverse maritieme operationele scenario’s. Er is onder meer geëxperimenteerd met het gebruik van zogeheten Unmanned Surface Vehicles, Unmanned Underwater Vehicles en Unmanned Air Vehicles. Zij werden ingezet voor mijnenbestrijding, verkenningen, havenbescherming en tegen dreiging van onderzeeboten.