Chinook-transporthelikopter
De CH-47F Chinook MYII CAAS is de grootste transporthelikopter van de Koninklijke Luchtmacht. De helikopter met de karakteristieke tandemrotor is uitermate geschikt voor het vervoeren van grondtroepen, materieel, wapens, proviand en andere voorraden. Het toestel staat wereldwijd bekend als multifunctioneel militair werkpaard.
Het kan dat actuele informatie nog niet is toegevoegd op deze pagina.
Lees ook: Verouderde Chinook-transporthelikopters in de verkoop (9 maart 2023)
De Chinook voert uiteenlopende taken uit:
- transport van personeel en materieel;
- Air Assault operaties met onder andere 11 Luchtmobiele Brigade;
- speciale operaties met Special Operations Forces;
- gewondenvervoer en andere humanitaire ondersteuning, Medical Evacuations (MEDEVAC);
- zoek- en reddingsacties;
- brandbestrijding.
Het laden en lossen gebeurt snel via de laadklep (ramp) aan de achterzijde. Grotere vrachten kunnen onder de romp worden vastgehaakt. De Chinook heeft een groot hefvermogen. Met de 3 haken onder de helikopter kan de Chinook een externe lading (slingload) tot een gewicht van 11.791 kilo vervoeren.
Specificaties
- fabrikant: Boeing Defense, Space & Security
- aantal: 20
- type: CH-47F MYII CAAS (Multi Year II Common Avionics Architecture System)
- totale lengte: 15,5 meter zonder rotorbladen, 30,2 meter totaal
- hoogte: 4,9 meterbreedte: 3,7 meter (zonder rotorbladen)
- rotordiameter: 18,3 meter
- tandemrotorconfiguratie: 2 rotorsystemen achter elkaar die in tegenovergestelde richting draaien.
- motoren: Honeywell T55-GA-714A-motoren (Twin-Turbine Engine)
- maximaal gewicht: 22.675 kilo (met interne en/of externe lading)
- lading extern: maximaal 11.791 kilo
- maximum snelheid: 315 kilometer per uur
- kruissnelheid: 222 kilometer per uur
- kleur: woodland desert sage green
- bemanning: 2 vliegers en 2 loadmasters, afhankelijk van de opdracht eventueel aangevuld met 2 doorgunners en/of medisch personeel
- vliegbereik: 742 kilometer (zonder extra brandstoftanks in cabine)
Passagiers
In operationele omstandigheden kan de Chinook meenemen:
- 6 bemanningsleden + 32 militairen met bepakking en wapens
- 6 bemanningsleden + 38 militairen met wapens zonder rugzak
- 6 bemanningsleden + 1 verpleegkundige + 1 arts/anesthesist + 20 stretchers met patiënten
Soorten externe ladingen
- voertuigen + aanhangwagens
- netladingen
- containers
- mortieren
- bambi bucket
Aanschaf, uitbreiding en modernisering van vloot
Vanaf 1995 nam de luchtmacht 13 Chinooks in de D(elta)-uitvoering in gebruik. Daarvan gingen er 2 verloren in 2005 tijdens de ISAF-missie In Afghanistan, waardoor het totaal van de vloot op 11 kwam. Tussen 2008 en 2013 werd de vloot uitgebreid met 6 nieuwe helikopters in de F(oxtrot)-uitvoering.
Tussen 2015 en 2023 werden de 11 resterende Delta’s (CH-47D) vervangen door 14 nieuwe toestellen van het Foxtrot type (CH-47F MYII CAAS). De 6 ‘oude’ CH-47F-toestellen die al tot de vloot behoorden zijn gemoderniseerd en op dezelfde standaard gebracht als de nieuwe toestellen. Hiermee komt het totaal van de vloot op 20 stuks van het type CH-47F MYII CAAS.
CH-47F MYII CAAS
CH-47F MYII CAAS is de standaardversie van de U.S. Army. De helikopter beschikt over een modern uitgeruste cockpit. Specifieke Nederlandse aanpassingen zijn de crashbestendige stoelen in de cockpit en een VHF-radio (very high frequency) die kan worden ingeschakeld voor beveiligde communicatie met Nederlandse eenheden. Ook kunnen ze worden toegerust met het fast-rope systeem voor special forces operaties.
Ten slotte is de helikopter standaard voorzien van infrarode signalering (strobelight). In het donker kan deze worden ingeschakeld wanneer de situatie daarom vraagt. Hierdoor is de Chinook in een omgeving met veel kunstmatige verlichting, zoals steden, niet of nauwelijks waarneembaar voor andere luchtvaartuigen.
Bewapening en zelfbescherming
De Chinook is geen gevechtshelikopter en kan slechts beperkt van wapens worden voorzien. Wel heeft de helikopter een zelfbeschermingspakket met een infraroodonderdrukkingssysteem en een raketwaarschuwingssysteem.
Chaff en flares
De verschillende waarschuwingssystemen geven de bemanning de tijd om de chaff- en flare-verspreiders af te vuren. Chaff, een wolk van aluminiumsnippers, misleidt radargeleide raketten. De hoge temperatuur van afgevuurde flares, magnesium lichtkogels, bereikt hetzelfde effect bij infraroodgeleide (hittezoekende) raketten.
Doorgunner
De Chinook is uit te rusten met het MAG-middelzware machinegeweer en het M3M-zware machinegeweer. Er kunnen er maximaal 3 worden geplaatst: 1 aan elke zijkant en 1 op de geopende laadklep. Vanuit de helikopter kunnen loadmasters en/of doorgunners de machinegeweren bedienen.
Brandbestrijding
De Chinook wordt samen met de Cougar ingezet voor brandbestrijding, zowel in binnen- als buitenland. Beide helikopters kunnen worden voorzien van zogeheten bambi buckets. Dit zijn grote waterzakken die onder de helikopter hangen en die boven open water al vliegend gevuld kunnen worden. Een Chinook kan zo per keer 7.600 liter water op een brandhaard storten.
Ook het buitenland kan een verzoek indienen voor ondersteuning van Nederlandse helikopters bij bestrijding van natuurbranden. Zo hebben 2 Chinooks in 2021 ondersteund bij het blussen van een grote bosbrand in Albanië.
Inzet
De Nederlandse Chinooks zijn de afgelopen decennia overal ter wereld ingezet. Voor KFOR verbleven 3 Chinooks in 1999 op de Balkan. In 2000 werden ze ingezet voor operatie Allied Harbour in Albanië en een jaar later voor UNMEE in Eritrea.
2001-2004: Bosnië
Van januari 2001 tot mei 2004 leverden detachementen van de Koninklijke Luchtmacht een bijdrage aan de Stabilisation Force (SFOR) van de NAVO in Bosnië. In eerste instantie met 5 Cougar-transporthelikopters en later met 4 Chinooks vanaf Divulje Barracks in Split. De helikopters werden vooral ingezet voor transporttaken en het uitvoeren van medische evacuaties.
2003-2005: Irak
Van juli 2003 tot november 2005 wisselden 3 Chinooks (4 Chinooks vanaf 2004) en 4 Cougars elkaar af op Vliegbasis Tallil in Irak. Het detachement verzorgde voor de Stabilisation Force in Irak (SFIR) transport voor de Nederlandse militairen van de veiligheidsmacht. Ook stond een toestel paraat voor eventuele medische evacuaties.
2005-2010: Afghanistan
Van mei 2005 tot juni 2006 zijn er 4 Chinooks ingezet voor de Nederlandse special forces-inzet voor Operatie Enduring Freedom (OEF) in Zuid-Afghanistan. Tijdens deze uitzending ging er een Chinook verloren bij een crash in brown-out condities (grote zandwolk) in het zuiden van de provincie Kandahar. 3 maanden later verongelukte ook de vervangende helikopter hoog in het Hindu Kush-gebergte.
In de periode mei 2007 tot oktober 2010 waren er ook geregeld Chinooks actief vanaf Kandahar Airfield in Afghanistan, ter ondersteuning van NAVO-operatie ISAF (International Stabilisation Assistance Force). De helikopters werden hierbij onder andere ingezet voor medische afvoer.
2014-2017: Mali
Van april 2014 tot april 2017 deden 3 Chinooks mee aan de Minusma-missie in Mali. Het doel van deze VN-missie was om de vrede en stabiliteit in Mali te herstellen. De Chinooks zorgden voor transport van personeel en medische evacuaties.
Stationering
De 20 Chinooks zijn onderdeel van het Defensie Helikopter Commando. 15 stuks zijn gestationeerd bij het 298 Squadron op vliegbasis Gilze-Rijen. De overige 5 zijn ingedeeld bij 302 Squadron op Fort Cavazos in de Verenigde Staten voor opleidingen en trainingen met 11 Luchtmobiele Brigade.
