Weekoverzicht Defensieoperaties
De Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk hebben in Jemen doelen van Houthi’s aangevallen. Het ging onder meer om onbemande vliegtuigen, lanceerplatforms, raketinstallaties en radarinstallaties. Nederland steunde de actie. Een overzicht van Defensieoperaties in de week van 10 tot en met 16 januari 2024.
De actie was een militaire reactie. De reden hiervoor was dat rebellen schepen in de Rode Zee en de westelijke Golf van Aden aanvallen. Dit ondanks waarschuwingen van de internationale gemeenschap.
Defensie draagt met 2 stafofficieren bij aan Prosperity Guardian, de maritieme operatie voor veiligheid in de Rode Zee.
Irak
Bijna de helft van een infanteriecompagnie force protection is gefaseerd aangekomen in Irak. Op volle sterkte bestaat de eenheid uit 145 militairen. Ze gaan in Bagdad deelnemen aan de NAVO-missie in Irak (NMI). Deze capaciteitsopouwmissie is bedoeld om de veiligheidssector te adviseren.
Vanuit Erbil werken verder nog 3 Nederlandse militairen als adviseur voor de Koerdische strijdkrachten in de strijd tegen ISIS. Aan het hoofdkwartier van de missie (Operation Inherent Resolve) in Koeweit zijn ook 2 Nederlandse stafofficieren toegevoegd. Daarnaast is er 1 gestationeerd in Bagdad. Het National Support Element ondersteunt de inzet zowel in Bagdad als in Erbil.
Litouwen
Nederlandse militairen in Litouwen trainden schieten in het donker om ook met weinig zicht het NAVO-grondgebied te kunnen verdedigen. Naast een zaklamp op het wapen en lichtspoormunitie zijn de militairen ook uitgerust met nachtzichtapparatuur.
Zo’n 80 militairen, onder wie 30 Nederlandse, deden mee aan de 'Path of Life and Death' loop in Vilnius. Met honderden Litouwers legden de deelnemers rennend 9 kilometer af. Dit deden zij ter nagedachtenis aan de 14 dodelijke slachtoffers die 13 januari 1991 vielen. Burgers beschermden toen het Litouwse parlement en de tv-toren tegen de Sovjet-agressie. De route liep van de Antakalnis begraafplaats, waar de stoffelijke resten van de 14 Litouwers liggen, naar de tv-toren waar zij omkwamen.
Nederland draagt in Litouwen sinds 2017 bij aan de vooruitgeschoven aanwezigheid (enhanced Forward Presence) van de NAVO. Nederland levert momenteel 270 tot 300 militairen. De internationale troepenmacht is in het Baltische land om te laten zien dat de NAVO hier paraat staat en solidair is met de Litouwse bevolking.
Midden-Oosten
Vanwege het conflict tussen Hamas en Israël staan mariniers en een C-130-transportvliegtuig paraat in Nederland. De militairen en het luchtmachtdetachement zijn binnen 72 uur in te zetten voor evacuaties of ondersteuning van humanitaire hulp. Dit voor het geval de situatie in het Midden-Oosten verder verslechtert.
Zr.Ms. Holland vaart in het oostelijk deel van de Middellandse Zee. Het patrouilleschip biedt ondersteuning als evacuaties uit de regio nodig zijn.
Ook in Libanon is uit voorzorg een Defensieteam. Dat is daar vanwege de oplopende spanningen in het noorden van Israël en het zuiden van Libanon. De militairen bieden de Nederlandse ambassade in Beiroet een helpende hand als de veiligheidssituatie in Libanon daarom vraagt. Een team van Defensie ondersteunt ook de ambassade in het Egyptische Caïro.
10 Nederlandse militairen werken al langer als waarnemer in de grensgebieden tussen Israël en Libanon en Israël en Syrië. Dit doen ze voor de United Nations Truce Supervision Organization (UNTSO). Ondanks beperkingen gaat het werk waar mogelijk door. Voor UNTSO zijn nog 2 militairen geplaatst op het hoofdkwartier in Jeruzalem.
Een Nederlandse genderadviseur werkt voor de United Nations Interim Force in Lebanon (Unifil) op het hoofdkwartier in het Libanese Naqoura. Binnen de mogelijkheden gaan ook hier de werkzaamheden door.
In Jeruzalem en Ramallah zijn 6 Nederlanders betrokken bij de United States Security Coordinator (USSC). Het gaat om 2 burgers en 4 militairen. De missie richt zich op het professionaliseren van de Palestijnse veiligheidssector. USSC probeert bij te dragen aan de levensvatbaarheid van een stabiele Palestijnse staat. De VS coördineren de missie. Alle militairen maken het goed, maar hebben soms minder bewegingsvrijheid.
Trainingen aan Oekraïne
Binnen Operatie Interflex voorzien Nederlandse trainers Oekraïense rekruten in het Verenigd Koninkrijk van een basisopleiding. Dat gebeurt op grote schaal. De Oekraïense militairen krijgen onder meer les in tactiek, schieten, wapenkennis en het omgaan met explosieven. Na de 5 weken durende opleiding vertrekken zij naar het front.
5 F-16-gevechtsvliegtuigen doen dienst in het F-16-trainingscentrum in Roemenië. De toestellen zijn bedoeld om Oekraïense en Roemeense vliegers op te leiden.
Nederlandse militairen trainen ook Oekraïense eenheden in Duitsland. Dat gebeurt onder de vlag van de Europese trainingsmissie EUMAM. Wapenhandelingen, optreden in verstedelijkt gebied en commandovoering staan hierbij centraal. Defensie levert voor EUMAM 2 officieren aan het hoofdkwartier in Brussel. Voor de missie werken verder 6 militairen bij het Special Training Command in het Duitse Strausberg en 1 in het Poolse Zagan. Deze officier werkt bij het Combined Arms Training Command.
Daarnaast levert Nederland enkele militairen voor het hoofdkwartier van de Amerikaans geleide Security Assistance Group Ukraine (SAG-U) en voor het International Donor Coordination Centre (IDCC) in het Duitse Wiesbaden. Hierbij wordt samengewerkt met vooruitgeschoven logistieke werklocaties in het Poolse Rzeszow, waar ook enkele Nederlandse militairen werken.
Verdediging NAVO-grondgebied
De krijgsmacht stelt schepen, landmachteenheden en vliegtuigen beschikbaar voor de eerste hoofdtaak van Defensie: bondgenootschappelijke verdediging van het NAVO-verdragsgebied.
Lopende operaties buitenland:
- In Bosnië en Herzegovina levert een compagnie mariniers een bijdrage aan de EU-missie EUFOR Althea. De eenheid heeft meerdere taken: van patrouilles tot ‘crowd and riot control’, en als snelle reactie-eenheid om ergens in het land steun te verlenen. Verder zijn er oefeningen met de Bosnische krijgsmacht. Ook werken 4 Nederlandse stafofficieren en een inlichtingenteam in het land. Zij leveren een bijdrage aan het hoofdkwartier van EUFOR Althea, om de missie goed aan te sturen.
- België en Nederland voeren het commando over de European Maritime Awareness in the Strait of Hormuz (EMASoH) De missie richt zich op het verminderen van de spanningen in de Golfregio. Door een beeld op te bouwen van wat er gebeurt draagt de operatie ook bij aan een veilige doorvaart voor civiele schepen.
- Nederlandse militairen leveren ook een bijdrage aan diverse hoofdkwartieren en vooruitgeschoven posten van missies. De geüniformeerden zijn individueel uitgezonden naar het Spaanse Rota (European Union Naval Forces), Bahrein (Combined Maritime Forces), Kosovo (European Union Rule of Law Mission in Kosovo) en Qatar (Operation Inherent Resolve).
Operaties/acties binnenland:
- De Explosieven Opruimingsdienst Defensie vernietigde de afgelopen week 39 explosieven in het hele land.
- De bewaking van het luchtruim van Nederland gebeurt 24/7 door de luchtgevechtsleiding vanaf Air Operations Control Station Nieuw Milligen. Voor de beveiliging van de hele Benelux wordt gebruikgemaakt van afwisselend Nederlandse en Belgische F-16’s. Op dit moment ligt de taak bij België.
- Defensie draagt bij aan de opvang van Oekraïense en Afghaanse vluchtelingen en asielzoekers uit andere landen. Dat gebeurt in Zeist en op Legerplaats Harskamp in Ede.
- Uitvoeringsorganisatie Vriezenveen in Almelo verzorgt opslag en overslag van goederen die wachten op overdracht aan Oekraïne. Dat gebeurt op verzoek van de ministeries van Buitenlandse Zaken en Economische Zaken en Klimaat.