Moedige acties: 15 militairen onderscheiden

15 (oud-)militairen kregen vandaag in Rotterdam een dapperheidsonderscheiding voor moedig en beleidvol optreden tijdens een militaire missie. Zij voerden onder zeer zware en uitdagende omstandigheden operaties uit in de Indische Oceaan, Afghanistan en Cambodja.

Vergroot afbeelding 2 Kruizen van Verdienste op uniform militair.
Bijzonder moment: 2 Kruizen van Verdienste voor dezelfde militair. Voor acties in Cambodja en Afghanistan.

Bijzonder is dat een van de militairen 2 onderscheidingen kreeg. Ook werd voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog een dapperheidsonderscheiding toegekend voor een maritieme vliegoperatie. In totaal zijn er 3 Bronzen Kruizen, 10 Kruizen van Verdienste en 3 Vliegerkruizen uitgereikt aan (oud-)militairen van de marine, landmacht en luchtmacht.

Indische Oceaan 2010

Een van de operaties was 13 jaar geleden al groot in het nieuws: ‘Marine bevrijdt bemanning van het gekaapte schip Taipan’. Om de piraten geen tijd te geven om tot de safe room van de bemanning door te dringen, wordt onder grote tijdsdruk een actie opgezet vanaf het fregat Hr.Ms. Tromp. Tijdens het afzetten van het interventieteam hangt de Lynx 1,5 minuut stil boven de Taipan, vol in het zicht van de bewapende piraten op de brug. Een van de militairen valt, breekt zijn kaak, raakt even bewusteloos en weet daarna toch door te gaan.

Tekst gaat verder onder de video.

Video: beelden helmcamera tijdens bevrijding Taipan

Beeldtekst:
Somalië 5 april 2010: het Duitse koopvaardijschip Taipan wordt van piraten bevrijd door Hr.Ms. Tromp. De teamcommandant geeft uitleg bij de beelden die tijdens de actie met een helmcamera zijn gemaakt.

---

Wij kregen met ons team de opdracht om motor vessel Taipan te ontzetten van de piraten. Er zaten 10 piraten aan boord, die hadden het schip gekaapt. En er zaten 15 bemanningsleden aan boord, die veilig in de saferoom beneden in het schip zaten.

De sensor operator gooit nu de fast rope line uit de helikopter. Hij zal zometeen ook de personen die langs de fast rope line naar beneden glijden begeleiden. Ikzelf ben op dit moment aan het vuren met de Mag, om dekkingsvuur te geven, zodat de piraten aan boord van de Taipan niet op het dek staan. Zodat die niet de kans krijgen op ons te gaan vuren. Rechts ziet u de Hr.Ms. Tromp.

Vanaf dit moment wordt er, ook vanaf de containers, van het dak van de containers, dekkingsvuur gegeven. Voor de personen die alsnog naar beneden moeten glijden. U ziet ook dat de containers die hier opgestapeld staan voor ons voor best wel wat zichtdekking zorgen. Dus zodra er bijvoorbeeld een houder gewisseld moet worden kunnen ze opzij stappen, kunnen ze onder dekking hun houder wisselen. En daarna kunnen ze weer terug het vuren overnemen op de brug. En van daaruit zijn we naar achter gegaan, naar het achterschip. En zijn we naar de brug gegaan om de Taipan te bevrijden.

Daar aangekomen hebben we eerst 6 piraten aangehouden. Die zaten op het benedendek. Die hebben we uit het raam laten komen. Het raam was kapot, daar zagen we personen bewegen. Die zijn aangesproken en we hebben daar 6 piraten naar buiten laten komen en die hebben we alle 6 geboeid. En die hebben we veiliggesteld.

Op een gegeven moment, op het achterdek werden stemmen gehoord door een van mijn teammembers. En op een gegeven moment zijn ze daarop gaan reageren, die hebben ze aangesproken. En daar vanaf het achterdek kwamen nog 2 keer piraten de hoek om zetten. Die waren ook ongewapend en die hebben we ook weer aanvat en geboeid. En uiteindelijk hadden we op die bewuste verdieping 8 piraten.

Op dit moment wordt 1 van die piraten gesommeerd om naar beneden te komen. En onder het oog van 1 van de teammembers loopt hij naar beneden, met z'n handen omhoog. Zodra hij beneden is wordt hij aanvat en zullen ze hem gaan boeien. Uiteindelijk hadden we toen 10 piraten.

Met 3 man zijn we naar boven gegaan, naar de brug. De brug, die we nog moesten zuiveren omdat dat ons zwaartepunt is. Toen die clear was zijn we naar beneden gegaan. De accommodatie van de bemanning van het schip hebben we allemaal doorzocht, om te kijken of daar verder nog piraten waren.

Wat ze in de accommodaties hebben gedaan is alles overhoop gehaald. Er lagen overal laptops op de grond. Er waren deuren ingetrapt. Er waren deuren, daar was dwars doorheen geschoten. Dat waren deuren die ze niet open kregen. Ze hebben in die 4 uur tijd behoorlijke ravage aangericht, in het hele schip. Ze waren wel degelijk bewapend. Ze hebben ter plekke alles neergegooid. En dat varieerde van RPG's en RPG-7's en AK-47's tot pistolen.

De Duitse kapitein besloot de deuren open te maken en die kwam naar buiten met zijn hele club. En die waren natuurlijk hartstikke opgelucht. We hebben ze verzameld aan de bakboordzijde van het achterschip. Daar hebben we ze verteld wat er aan de hand was. Hoe we aan boord zijn gekomen. We hebben een applausje in ontvangst genomen. Ja, die waren ontzettend blij om ons te zien.

Afghanistan 2007

Op 18 juni 2007 gaan zogeheten operators van Task Force Viper te voet door de Afghaanse Baluchivallei. Die wordt dan door de vijand beheerst. Viper moet de aandacht afleiden van de Nederlandse battle group. Die is op dat moment in het nabijgelegen Chora in een zwaar gevecht verwikkeld. De vijand afleiden lukt. Maar dat gaat niet zonder slag op stoot. Er komt luchtsteun aan te pas. Het vliegtuig dropt een bom op 142 meter afstand van de Nederlandse militairen. De eenheid loopt daarna nog in een hinderlaag, kampt met oprakende munitie en een gewond geraakte ploegcommandant.

Afghanistan 2008

Over een afstand van 30 meter en onder gericht vijandelijk vuur verplaatst soldaat Edwin zich in januari 2008 op eigen initiatief naar een gewonde Amerikaan. Met gevaar voor eigen leven sleept hij de gewonde met een slagaderlijke bloeding terug naar de positie waar ze eerder dekking namen.

In maart dat jaar ziet sergeant Henry voor zich een voertuig op een ingegraven explosief rijden. Voordat het terrein is gecontroleerd op andere explosieven gaat Henry al naar het voertuig en redt zo een collega uit een levensbedreigende situatie. Jaren eerder redde hij ook al een collega in Cambodja.

Afghanistan 2009

Kapitein-vlieger Jorik weet vanuit zijn Cougar-transporthelikopter 2 andere Cougars en 2 Apache-gevechtshelikopters succesvol aan te sturen. Binnen 30 minuten ondersteunen ze special operations forces bij het gevangen nemen van een belangrijke Talibanleider en zijn medestanders. In die tijd weten ze met 2 helikopters ook nog enkele gevluchte strijders op te pakken.

Cambodja 1993

In 1993 wordt marinier der 1e klasse algemeen Henry door een ontploffend explosief uit zijn Landrover geslingerd, samen met 3 collega’s. Ernstig gewond aan rug en hoofd gaat Henry naar een van de zwaargewonde collega’s die 30 meter verderop neerkwam in het met mijnen bezaaide zijterrein. Henry draagt hem op zijn schouder uit het mijnenveld en helpt eerst die collega.

Henry is vandaag ook voor zijn actie in Afghanistan onderscheiden.

Voorbeeld voor velen

De uitzonderlijke acties hadden niet alleen impact op het moment zelf. Ze werkten door in de strijd tegen de vijand en als voorbeeld binnen de krijgsmacht en de Nederlandse samenleving.

Vergroot afbeelding Dapperheidsonderscheidingen: vanaf links Bronzen Kruizen, Vliegerkruis en Kruizen van Verdienste.
Dapperheidsonderscheidingen: vanaf links Bronzen Kruizen, Vliegerkruis en Kruizen van Verdienste.

Toegekend door koning

De koning kende de decoraties toe. Daar gaat een zorgvuldig en vaak jarenlang onderzoek aan vooraf, waarbij gelet wordt op kwaliteiten als moed, beleid, trouw, initiatief, inzicht, vakmanschap en de mate van zelfopoffering.

De decorandi kregen hun onderscheiding opgespeld op de Van Ghentkazerne in Rotterdam. Dat gebeurde door de minister van Defensie Kajsa Ollongren en de Commandant der Strijdkrachten generaal Onno Eichelsheim.

Lees de verhalen van de verschillende acties.