Controlevluchten gevechtsvliegtuigen (Functional Check Flights)

Niet alleen vliegers, maar ook alle toestellen van de luchtmacht moeten altijd en overal inzetbaar zijn. Dit betekent dat F-16’s regelmatig onderhoud krijgen en vliegers testvluchten uitvoeren. Naast testvluchten in Leeuwarden en de Verenigde Staten, ondergaan F-16’s Functional Check Flights. Deze mogen alleen bij daglicht en helder weer uitgevoerd worden. Ruim 20 Nederlandse vliegers mogen een Functional Check Flight uitvoeren.

Waarom krijgt een F-16 een Functional Check Flight?

Met een Functional Check Flight test een vlieger of de F-16 nog steeds goed vliegt. Zo’n vlucht wordt om verschillende redenen gevlogen:

  • na (groot) onderhoud, als grote delen van het toestel eraf zijn geweest (bijvoorbeeld de vleugels) of de motor (deels) uit elkaar is gehaald;
  • als het toestel 180 dagen of meer niet heeft gevlogen;
  • als er een probleem is ontdekt en voor de oorzaak en oplossing vliegen nodig is. Dit komt zelden voor.

Functional Check Flight in 6 stappen

Onderhoud aan de F-16

Elke Nederlandse F-16 wordt na iedere vlucht geïnspecteerd en onderworpen aan klein onderhoud. Groter onderhoud aan een F-16 heet FASE-onderhoud en wordt na 300 vlieguren gedaan op Vliegbasis Woensdrecht of bij het bedrijf SABCA in België. Dit geldt ook voor F-16’s die zich in missiegebieden bevinden. Zij komen na 300 uur vliegen terug naar Nederland voor groot onderhoud. Andere F-16’s gaan dan richting de missiegebieden.

Boven zee of boven land

Er zijn vaste routes voor het uitvoeren van Functional Check Flights (FCF). De routes lopen zowel boven zee als boven land. Tijdens een FCF vliegt de F-16 door de geluidsbarrière. Op de grond is een doffe dreun (sonic boom) te horen.

Om geluidsoverlast in bewoond gebied te vermijden voert Defensie de vluchten dan ook zoveel mogelijk boven zee uit. Vliegbasis Leeuwarden ligt dichtbij zee. Functional Check Flights worden vanaf deze locatie daarom meestal boven zee uitgevoerd.

Om alle voorgeschreven controles uit te kunnen voeren, moet een F-16 zo licht mogelijk zijn. Het toestel heeft een volle tank brandstof, maar geen extra externe brandstoftanks mee. Vliegbasis Volkel, onderhoudslocatie Woensdrecht en SABCA in België vliegen de route liever boven land. Voor deze locaties geldt dat:

  • de route boven land het dichtst bij ligt, er is minder brandstof nodig;
  • het toestel niet door het luchtruim van Schiphol hoeft en dus het civiele vliegverkeer niet stoort;
  • er bij problemen meer uitwijkmogelijkheden zijn.

De route waar boven land gevlogen mag worden (Steenbergen-Tiel) is op grote hoogte zodat de vluchten zo min mogelijk geluidsoverlast veroorzaken.