Defensie krijgt grotere rol bij bescherming infrastructuur Noordzee

Het kabinet heeft besloten om een permanente taak bij Defensie onder te brengen om potentiële dreigingen in de omgeving van het Nederlandse deel van de Noordzee in beeld te brengen. Dat meldt minister Kajsa Ollongren namens het kabinet vandaag aan de Tweede Kamer.

Vergroot afbeelding Marineschip op zee.
Marineschip op de Noordzee.

De overheid onderkent de dreiging van sabotage aan vitale infrastructuur in en onder zee.
Denk bijvoorbeeld aan het in kaart brengen van internetkabels, gasleidingen en windmolenparken, maar ook het voorbereiden op verstoring en sabotage of spionage via datakabels. Daar wordt nu iets aan gedaan door Defensie een permanente rol bij de bescherming van deze infrastructuur te geven. Zo kan Defensie beter bijdragen aan het beeld van dreigingen op de Noordzee.

Het gaat om het vergroten van de zogeheten Situational Awareness en Situational Understanding. Dit betekent dat Defensie beeld en begrip opbouwt van dreigingsactoren en factoren op de Noordzee. Deze waarnemingen worden verwerkt en kunnen eventueel worden gedeeld met private partners en bondgenoten.

Defensie werkt hierbij nauw samen met de Kustwacht Nederland. De kustwacht brengt al een gedetailleerd (verkeers-)beeld in kaart in het kader van haar taken voor bijvoorbeeld handhaving, maritime security en dienstverlening. Defensie draagt hier nu aan bij en kijkt daarnaast vooral naar statelijke dreigingen. Ook versterkt Defensie samen met de kustwacht de samenwerking met (private) sectorpartijen op de Noordzee. De eerste verantwoordelijkheid voor de bescherming van vitale infrastructuur ligt bij de aanbieders zelf.

Vergroot afbeelding Zr.Ms. De Ruyter gezien door een vliegtuigraampje.
Zr.Ms. De Ruyter escorteert de Admiraal Vladimirsky in de Noordzee. De foto is genomen vanuit een kustwachtvliegtuig.

Begeleiding schepen van niet-NAVO bondgenoten of partners

Met de permanente taak formaliseert het kabinet ook de begeleiding van schepen van niet-bondgenoten of partners door het Nederlandse deel van de Noordzee. Momenteel begeleidt Defensie op basis van afspraken met NAVO-bondgenoten met regelmaat al Russische schepen door de Nederlandse Exclusieve Economische Zone (EEZ).

Zr.Ms. De Ruyter en Zr.Ms. Tromp schaduwden bijvoorbeeld de afgelopen week in de Noordzee het Russische onderzoeksschip Admiraal Vladimirsky. Het Russische schip voer door de Nederlandse EEZ, wat volgens internationaal recht is toegestaan. De marine schaduwde het Russische schip om waakzaamheid te tonen voor het beschermen van vitale infrastructuur in de Noordzee. Het schip verwierf internationale bekendheid omdat het herhaaldelijk in verband is gebracht met spionageactiviteiten op zee.

Verder heeft de MIVD net als de AIVD al een rol bij onderzoek naar (heimelijke) activiteiten die een risico vormen voor de nationale veiligheid. De vitale infrastructuur op de Noordzee maakt hier onderdeel van uit.

Samenwerking met Kustwacht

Minister Ollongren bracht onlangs al een werkbezoek aan de kustwacht. Hierbij stapte zij onder meer aan boord van een Dash-8-patrouillevliegtuig voor een surveillancevlucht. Zij kreeg onder meer te zien hoe een omgevingsbeeld wordt opgebouwd. Tijdens deze vlucht zag ze vanuit de lucht hoe Zr.Ms. De Ruyter het Russische onderzoeksschip Admiral Vladimirsky escorteerde in de Noordzee. Defensie werkt nauw samen met de kustwacht in het kader van beeldopbouw op de Noordzee.