Militaire bijdrage aan NAVO

De Nederlandse Defensie maakt deel uit van de NAVO-plannen om het bondgenootschap te verdedigen. Elk jaar levert Nederland ook militaire capaciteit aan de NAVO, zoals schepen, vliegtuigen en landmachteenheden.

Dat hoort bij de eerste hoofdtaak van Defensie: beschermen van het eigen grondgebied en dat van (NAVO)-bondgenoten.

Verdedigen NAVO-bondgenootschap

De verdediging van het bondgenootschap bestaat op dit moment voor een groot deel uit het afschrikken van Rusland en geruststelling van de oostelijke NAVO-lidstaten. Meer daarover staat op de pagina Versterking oostflank NAVO-gebied.

De troepen van Nederland en andere landen die lid zijn van de NAVO, zijn ingedeeld volgens het New Force Model (NFM) van de NAVO. Dit model zorgt ervoor dat alle gebieden van de NAVO goed verdedigd kunnen worden tegen een aanvaller. De hele Nederlandse Defensieorganisatie is door het model onderdeel van de NAVO-plannen om het bondgenootschap te verdedigen.

Nederlandse NAVO-inzet 2025

De specifieke militaire capaciteit die Nederland elk jaar aan de NAVO aanbiedt bestaat bijvoorbeeld uit schepen, vliegtuigen en landmachteenheden.

Als de NAVO erom vraagt levert Nederland deze extra militaire capaciteit. Dit gebeurt pas als de Noord Atlantische Raad (NAR) van de NAVO dat beslist, en alleen als alle lidstaten daarmee instemmen. Dus ook Nederland moet goedkeuring geven.

  • NAVO-vlootverband SNMG1
    Nederland levert 1 fregat met een NH90-boordhelikopter. Standing NATO Maritime Group 1 (SNMG1) is een van de vaste maritieme reactiemachten van de NAVO.
  • NAVO-vlootverband SNMCMG1
    Nederland levert 1 mijnenjager bij de Standing NATO Mine Counter Measures Group 1 (SNMCMG1). Dit is een van de vaste mijnenbestrijdingstaakgroepen van de NAVO.
  • NAVO-luchtruimactiviteiten
    • Benelux
      Als onderdeel van NATO Air Policing bewaakt Nederland afwisselend (elke 3 maanden) met België het Benelux-luchtruim. De jachtvliegtuigen staan 24/7 klaar om ongeïdentificeerde toestellen te onderscheppen. Dit is de zogenoemde quick reaction alert-taak.
    • NAVO-luchtruim boven Oost-Europa
      Het door NAVO-landen aan Oekraïne geschonken militaire materieel moet veilig de plek van bestemming bereiken. Daarom bewaken Nederlandse F-35-gevechtsvliegtuigen van 1 september tot en met 1 december 2025 het NAVO-luchtruim boven Oost-Europa. Zij doen dit samen met een Noors F-35-luchtmachtdetachement. Nederland zet de F-35’s in op verzoek van het Supreme Headquarters Allied Powers Europe (SHAPE). Dit is het centrale commandocentrum van de NAVO in Europa.
    • eVA Roemenië
      Nederland maakt met onbemande vliegtuigen deel uit van de enhanced Vigilance Activities (eVA) in Roemenië. Met 2 Nederlandse MQ-9 Reapers in Roemenië verzamelt de luchtmacht informatie aan de oostflank van het NAVO-gebied. Ongeveer 40 militairen zijn gestationeerd op een militaire basis in de Roemeense gemeente Luna. Zij zorgen voor onderhoud en bewaking van de onbemande toestellen en de benodigde verbindingen. Vanaf Vliegbasis Leeuwarden zijn ongeveer100 militairen bezig met het besturen van de Reapers en het verwerken van verzamelde informatie.
  • Multinational Battle Group Litouwen 
    Nederland draagt sinds februari 2017 met ongeveer 250 militairen bij aan de Multinational Battle Group (voorheen eFP) van de NAVO in Litouwen. Het mandaat loopt tot eind 2026. Nederland zet sinds 2022 maximaal 350 militairen in. De aanwezigheid van de militairen moet afschrikkend werken en de bevolking in Litouwen geruststellen.
  • NMI Irak
    Nederland levert een bijdrage aan de NAVO-Missie in Irak (NMI). NMI is bedoeld om de veiligheid en stabiliteit in Irak te versterken en terroristische dreiging te verminderen. De missie werd van juni 2024 tot half juni 2025 geleid door een Nederlandse commandant. Een force protection-eenheid beschermt tot eind juni 2025 in en rondom Bagdad militaire en civiele adviseurs. Daarnaast zijn tot en met september 2026 20 militaire en civiele adviseurs en 5 militairen van het National Support Element in Bagdad en Erbil.