Militaire bijdrage aan NAVO

Daarnaast levert Nederland militaire capaciteiten aan de NATO Response Force (NRF). Dit is de snelle reactiemacht van de NAVO. De NRF bestaat uit:

• Een zeer snel inzetbaar deel, de Very High Readiness Joint Task Force (VJTF). Dit wordt ook wel de flitsmacht genoemd.
• Opvolgende elementen zoals de Initial Follow-on Forces Group (IFFG). De IFFG bestaat uit eenheden die de VJTF kunnen versterken.
• Follow-on Forces Group (FFG): eenheden zonder vooraf vastgestelde reactietijd.

Ook levert Nederland een bijdrage aan het NATO Readiness Initiative (NRI) voor het vergroten van de NAVO-pool van eenheden met een ‘verhoogde paraatheid’.

Nederland zet de militaire capaciteiten voor de NRF en NRI in als de NAVO daarom vraagt. Dit gebeurt pas als de Noord Atlantische Raad (NAR) van de NAVO dat beslist, met instemming van de lidstaten (inclusief Nederland dus).

Nederlandse NAVO-inzet 2023

In 2023 draagt Nederland bij aan verschillende NAVO-missies en NAVO-operaties, zoals die in Irak.

Voor de versterking van de NAVO-oostflank levert Nederland:

• Battlegroup in Litouwen voor vooruitgeschoven aanwezigheid.
• Battlegroup in Roemenië voor vooruitgeschoven aanwezigheid.
• Team van Nederlandse militairen voor ondersteunen Duitse Patriotsystemen in Slowakije.

Voor inzet en stand-by voor inzet van de NAVO Reactiemacht (NRF) gaat het in 2023 om:

• 2 bataljons en gevechts- en logistieke ondersteuning (ongeveer 3.000 mensen);
• een fregat (voor het NAVO-vlootverband SNMG1);
• een onderzeeboot en 2 mijnenjagers (voor de NAVO-vlootverbanden SNMCMG1 en SNMCMG2).

Voor onder verhoogde paraatheid van het NAVO Readiness Initiative (NRI) gaat het in 2023 om:

• een battlegroup (ongeveer 1.200 mensen);
• 8 F-35-gevechtsvliegtuigen (170 mensen);
• drones;
• een fregat;
• een mijnenjager.

De bondgenootschappelijke verdediging richt zich op dit moment voor een groot deel op het ondersteunen van afschrikking tegen Rusland en geruststelling van de oostelijke NAVO-lidstaten.

Verder levert Nederland militaire bijdragen aan missies van de EU, de VN en andere samenwerkingsverbanden.

Nederlandse NAVO-inzet 2022

Hieronder volgt een opsomming van de militaire capaciteiten die Defensie in 2022 heeft ingezet, stand-by heeft gestaan (NRF), en onder verhoogde paraatheid heeft gesteld (NRI).

• NAVO-vlootverband SNMG1
  Nederland voerde het commando over de Standing NATO Maritime Group 1 (SNMG1 ) en leverde tot 6 januari 2023 het vlaggenschip luchtverdedigings- en commandofregat Zr.Ms. Tromp. SNMG1 is een van de permanente maritieme reactiemachten van de NAVO. Eerder maakten de fregatten Zr.Ms. De Zeven Provinciën met NH90-boordhelikopter en het logistiek ondersteuningsschip Zr.Ms. Karel Doorman ook deel uit van het vlootverband.
• NAVO-vlootverbanden SNMCMG
  Mijnenjager Zr.Ms. Vlaardingen nam vanaf augustus 2022 15 weken deel aan de Standing NATO Mine Countermeasures Group 2 in en rond de Middellandse Zee. Dit vlootverband is 1 van de 4 permanente maritieme reactiemachten van de NAVO en is gericht op mijnenbestrijding. Mijnenjager Zr.Ms. Schiedam nam eerder dit jaar deel aan SNMCMG1 in onder meer de Noordzee en Oostzee.
• Quick Reaction Alert
  Als onderdeel van NATO Air Policing bewaakte Nederland afwisselend (per kwartaal) met België het Benelux-luchtruim. De F-16’s stonden 24/7 klaar om ongeïdentificeerde toestellen te onderscheppen.
• Guardian Lightning
  Nederland bewaakte het luchtruim NAVO-oostflank vanuit Bulgarije van april tot en met mei 2022.
• enhanced Forward Presence
  Nederland draagt sinds februari 2017 met ongeveer 250 militairen bij aan de enhanced Forward Presence (eFP) van de NAVO in Litouwen. Het mandaat loopt tot minimaal eind 2024 en Nederland zette vanaf medio 2022 tot maximaal 350 militairen in.
• Air Policing
  Nederland zette van 24 februari tot en met 31 maart 2022 8x gevechtsvliegtuig (F-35 en F-16) in boven Oost-Europa voor Air Policing en stond sindsdien dagelijks gereed voor deze taak.
• Multinational Air Missile Defence Task Force
  Nederlandse Patriots beschermden het NAVO-grondgebied van april tot medio oktober 2022.
• enhanced Forward Presence
  Nederland zette vanaf augustus 2022 een jaar lang 3x een rotatie in van 200 landmachtmilitairen. Dit gebeurde binnen de door Frankrijk geleide battlegroup in Centraal-Roemenië.

NATO Response Force

Voor de VJTF en IFFG heeft Nederland in 2022 stand-by gestaan met:

• 1 amfibisch transportschip, inclusief landingsvaartuigen en 2 helikopters. Aan boord van dit transportschip levert Defensie ook medische capaciteit.
• 1 fregat.
• 1 onderzeeboot voor het tweede deel van 2022.
• 1 duikteam van de Explosieven Opruimingsdienst Defensie tot juli 2022.
• 2 landgebonden humint- (human intelligence) en PSYOPS-eenheden (psychological operations).
• meerdere eenheden voor de (Duits/Nederlands/Noorse) brigade, waaronder een Nederlandse bataljonstaakgroep en een Duits/Nederlandse luchtverdedigingseenheid. Samen ongeveer 1.500 landmachtmilitairen.

Stand-by voor de NATO Readiness Initiative

Voor het NRI leverde Nederland in 2022:

• 1 bataljonstaakgroep van circa 800 landmachtmilitairen.
• F-35-jachtvliegtuigen.
• vanaf maart + reactietijd: onbemande vliegtuigcapaciteit MQ-9 Reaper (niet bewapend).
• 1 mijnenjager.

Deelname aan NAVO-oefeningen

• Nederland, van maart tot juni: Frisian Flag 22. Internationale luchtmachtoefening.
• Noord-Noorwegen, maart-mei: Mjolnir - Advanced Air Defence Exercise.
• Noorwegen, in mei: Cold Response 22. 2-jaarlijkse NAVO-oefening, waaraan ruim 30.000 militairen uit 27 landen deelnamen. Samenwerken over land, zee en in de lucht stond hierbij centraal.
• Zweden, in mei: Ultimate Dragon. Vuursteunoefening waarbij live werd geschoten met artillerie en mortieren.
• Litouwen, in mei: Swift Response . Luchtmobiel optreden in de Baltische Staten, Nederland sprong alleen in Litouwen.
• Polen, in mei: NATO Steadfast Cobalt. Testen en voorbereiden van CIS-infra (communicatie- en informatiesystemen) voor NATO Response Force.
• Roemenië, tot eind april: Rapid Falcon. Luchtmobiel optreden samen met de Verenigde Staten en Roemenië.