Nederlandse bijdrage missie Straat van Hormuz

De Koninklijke Marine levert met 2 stafofficieren een permanente bijdrage aan de Europese missie EMASoH in de Straat van Hormuz. Zij zijn betrokken bij inlichtingen en strategische communicatie. Vanaf 7 december 2023 voert Nederland samen met België een half jaar het commando over de missie. Hiervoor levert Nederland 5 extra militairen, onder wie de plaatsvervangend commandant.

Van maart tot en met juni 2022 werden 2 extra stafofficieren ingezet. Nederland en België stuurden toen het militaire deel van de missie aan: Agenor. België leverde de commandant en Nederland de plaatsvervangend commandant (chef staf).

In 2020 leverde Nederland voor Agenor een paar maanden het luchtverdedigings- en commandofregat Zr.Ms. De Ruyter. Er zijn geen incidenten geweest tijdens de inzet van de De Ruyter. Door de coronacrisis verliep de uitzending voor de 200 militairen wel anders dan normaal. Bij havenbezoeken bleef het contact tot het minimum beperkt. De bemanning mocht niet van het schip af.

Hoofdkwartier in Abu Dhabi

De missie begon in 2020 en wordt aangestuurd vanuit een hoofdkwartier in de Verenigde Arabische Emiraten. Ook 4 Nederlandse stafofficieren werkten in het begin van EMASoH binnen dit Frans-geleide hoofdkwartier in Abu Dhabi. Zij waren betrokken bij operatiën, inlichtingen, logistiek en als juridisch adviseur.

Monitoren, identificeren en registreren

Nederland draagt zo bij aan het in kaart brengen van de maritieme veiligheidssituatie in het zeegebied. Dat betekent de scheepvaart monitoren, identificeren en registreren.

Europese missie

De missie heet officieel European Maritime Awareness in the Strait of Hormuz (EMASoH). Binnen deze door Frankrijk geleide missie werkte het Nederlandse fregat samen met een Frans fregat en patrouillevliegtuig.

Militair en diplomatiek de-escaleren

Met de missie willen de Europese landen incidenten op zee voorkomen. In 2019 vonden in de regio nog ernstige incidenten plaats. Daarbij raakten 6 olietankers zwaar beschadigd en werden er 2 vastgehouden. De-escalerend optreden moet de regionale spanningen wegnemen.

Naast de militaire aanwezigheid loopt in de missie een diplomatiek spoor om belanghebbenden in de regio te laten praten en samenwerken. Alles met als doel om de maritieme veiligheid in de regio te garanderen en daarmee ook de Nederlandse economische belangen te ondersteunen.

De Straat van Hormuz is erg belangrijk voor de economie. Het is voor schepen namelijk de enige route om olie uit de Golfregio wereldwijd te transporteren.

Vergroot afbeelding Zijaanzicht Zr.Ms. De Ruyter op zee, met NH90-helikopter er boven.
Zr.Ms. De Ruyter met NH90-maritieme gevechtshelikopter (archieffoto 2018).

Wanneer mogen de militairen ingrijpen?

De militaire en diplomatieke inzet is bedoeld om te de-escaleren. De aanwezigheid van marineschepen moet afschrikken, dus het ligt niet voor de hand dat de militairen hoeven in te grijpen. Dat gebeurt alleen uit zelfverdediging of als een schip wordt aangevallen. De militairen mogen ook in actie komen als een schip wordt geënterd door niet-statelijke actoren. Als een staat het schip entert, wordt eerst naar een diplomatieke oplossing gezocht.