Leopard 2 A6-gevechtstank

De Leopard 2 A6 is een zware gevechtstank bedoeld om bij een aanval, vertraging of verdediging overwicht te creëren op het slagveld. Dit 60 ton wegende monster is het krachtigste wapensysteem van de landmacht. Dankzij de samenwerking met Duitsland in het 414 Tankbataljon kan 43 Gemechaniseerde Brigade 18 gemoderniseerde tanks gebruiken vanuit een gemeenschappelijke pool.

Het kan dat actuele informatie nog niet is toegevoegd op deze pagina.

Vergroot afbeelding Leopard 2 A6-gevechtstank met 2 bemanningsleden.
Militairen van het Nederlandse OTK-peloton tijdens een oefening met de Duitse 5e Panzerlehrbatallion 93 (oktober 2015).

De Leopard is zwaar gepantserd en heeft een 120mm-kanon. In combinatie met hoogwaardige kinetische energiemunitie kan de tank hiermee met grote precisie vijandelijke (pantser)voertuigen bestrijden tot maximaal 4 kilometer. Dankzij zijn gestabiliseerde kanon en richtmiddelen kan rijdend worden gevuurd.

Specificaties

  • lengte: 10,97 meter (inclusief schietbuis)
  • breedte: 3,76 meter
  • hoogte: 3,03 meter
  • gewicht: 59.900 kilo (gevechtsklaar)
  • motor: 46 liter diesel V12 biturbo, 1.100 kilowatt
  • snelheid: 68 kilometer (op de weg)
  • actieradius: 340 kilometer (openbare weg), 220 (terrein)
  • waden: 1,20 meter (waden), 2,25 (diepwaden)
  • opstapvermogen: 1,10 meter
  • overschrijdingsvermogen: 3,00 meter
  • bemanning: 4 (commandant, bestuurder, schutter, lader)

Bewapening

  • 120mm-kanon L55;
  • 1 torendakmitrailleur 7,62mm-middelzware mitrailleur (de Duitse MG-3);
  • 1 coaxiale 7,62mm-middelzware mitrailleur (de Duits MG-3), deze beweegt evenwijdig aan het kanon en wordt onder meer gebruikt tegen ongepantserde doelen tot 1.000 meter;
  • 16 rookbuslanceerinrichtingen (8 aan elke kant).

Sensoren en systemen

De Leopard 2 combineert brute slagkracht met een groot incasseringsvermogen, grote mobiliteit en krachtige sensoren. Hij beschikt over:

  • richt- en waarnemingsperiscoop PERI R17-A2 voor de tankcommandant voor het:
    • 360 graden rondom waarnemen, ook bij slecht zicht met het TIM-warmtebeeldsysteem;
    • registreren, identificeren en gericht vuren;
    • het gevecht te leiden.
  • schuttersrichtsysteem met EMES-hoofdrichtkijker inclusief WBG-warmtebeeldsysteem en laserafstandmeter voor het:
    • waarnemen, opsporen en identificeren (ook bij slecht zicht);
    • richten en afvuren van de boordwapens;
    • bepalen van afstanden.
  • achteruitrijcamera 
  • navigatiesysteem met geïntegreerd GPS (global positioning system) voor koers, snelheid en positie

Bescherming

De Leopard is zwaar gepantserd door hoogwaardig pantserstaal in combinatie met andere materialen, die in lagen achter elkaar zijn geplaatst (schotlamellenpantsering).

Andere beschermingsmaatregelen:

  • NBC-installatie (nucleair, biologisch, chemisch) beschermt de bemanning tegen dergelijke aanvallen en maakt het rijden door besmet terrein mogelijk;
  • een brandwaarschuwingsinstallatie en een snel in werking tredende blusinstallatie voor het motorcompartiment;
  • een speciale constructie van de rompbodem tegen antitankmijnen;
  • de schuine stand van de stalen pantserplaten aan de voorzijde verminderen de impact van inkomende projectielen;
  • de munitiebunker is zo gemaakt dat bij een explosie de druk naar boven kan ontsnappen;
  • de binnenzijde van de toren is bekleed met speciale platen die de bemanning extra beveiligen tegen scherfwerking.

Geschiedenis

Op het hoogtepunt, terwijl de Koude Oorlog in de jaren ‘70 in alle hevigheid woedde, had Nederland bijna 1.000 tanks. Zij vormden de ruggengraat van de krijgsmacht. Met het vallen van de Berlijnse Muur en het daaropvolgende uiteenvallen van de Sovjet-Unie en het Warschaupact verviel de belangrijkste dreiging. Vanaf dat moment nam het aantal tanks snel af. 

Vergroot afbeelding Leopard 2 A6-gevechtstank lost een schot.
Het laatste schot van de Leopard 2 A6-gevechtstank.

‘Het laatste schot’

In 2010 had Nederland nog 116 Leopard 2 A6-gevechtstanks, waarvan er nog 60 in gebruik waren. De overige waren opgeslagen. In dat jaar werden omvangrijke bezuinigingen bekendgemaakt. Als gevolg hiervan, en een verdere verlaging van het budget, werd in april 2011 het einde van de laatste 2 tankbataljons aangekondigd.  Slechts enkele weken later, op 18 mei 2011, klonk het laatste schot van een Nederlandse Leopard-tank op militair schietterrein Bergen-Hohne in Duitsland.

Terugkeer van de tank

Technologische of doctrine-ontwikkelingen hebben de gevechtstank nog niet overbodig gemaakt. Integendeel: robuuste aanwezigheid op de grond is nog steeds essentieel en manoeuvrevormen als de doorbreking en de omtrekking kunnen nog altijd doorslaggevend zijn. Beide manoeuvrevormen zijn niet mogelijk zonder de gevechtstank. Op Prinsjesdag 2015 werd de terugkeer van de gevechtstank in de Nederlandse gelederen bekend gemaakt. 

Vergroot afbeelding Een gecamoufleerde gevechtstank rijdt door besneeuwd terrein.
Een Leopard 2 A6-gevechtstank rijdt door een besneeuwd Duits oefenterrein, februari 2017.

Duits/Nederlandse samenwerking

Inmiddels beschikt 43 Gemechaniseerde Brigade met het Duits-Nederlandse 414 Tankbataljon weer over de Leopard 2 A6-gevechtstank. Binnen deze eenheid werken Duitse en Nederlandse militairen volledig geïntegreerd samen: een unieke constructie binnen de NAVO. Het commando over 414 Tankbataljon wisselt om de 2 à 3 jaar tussen een Duitse of Nederlandse commandant.