NAVO staat stil bij 5 jaar aanwezigheid in Litouwen

Duitsland, Noorwegen en Nederland leveren doorlopend gevechtseenheden aan de multinationale battlegroup voor enhanced Forward Presence in Litouwen. Dit doen zij vandaag op de kop af 5 jaar. Alle reden om hier even bij stil te staan. Dat gebeurde tijdens een ceremonie op de kazerne in Rukla waar de battlegroup gelegerd is. Ter ere van dit lustrum werd ook een monument onthuld. Dat gebeurde onder toeziend oog van de Litouwse president Gitanas Nauseda.

Vergroot afbeelding Minister Ollongren achter katheder.
Minister Ollongren bij de troepen.

Hij was overigens niet de enige autoriteit. Alle troepenleverende landen stuurden een delegatie. Namens Nederland waren minister van Defensie Kajsa Ollongren en Commandant der Strijdkrachten generaal Onno Eichelsheim voor het bijzondere moment naar de Baltische staat gereisd. Ook was de voorzitter van het NAVO Militair Comité luitenant-admiraal Rob Bauer aanwezig.

Vergroot afbeelding Militairen met mondkap staan opgesteld bij het monument.
Monument ter herinnering aan de NAVO-aanwezigheid in Litouwen.

Grote zorg en onrust

Ollongren noemde de lustrumbijeenkomst dubbel. “5 jaar lang gezamenlijke presentie in Litouwen is een mijlpaal, maar de troepenopbouw aan de grens met Oekraïne leidt ook tot grote zorg en onrust bij de oostelijke bondgenoten, zoals Litouwen.” De inzet van de internationale gemeenschap blijft dialoog en de-escalatie. Als gesprekken niet slagen, is het volgens haar ook belangrijk militair voorbereid te zijn. “Onze aanwezigheid hier is dus defensief, maar meer dan ooit van belang”, aldus de bewindsvrouw. Ze zei dit in front van de volledig aangetreden battlegroup. Naast Duitsers, Noren en Nederlanders stonden ook hun militaire collega’s uit Tsjechië, België en Luxemburg opgesteld. Ook zij maken op dit moment deel uit van de multinationale battlegroup.

Niet als vanzelfsprekend

Volgens Ollongren was de westerse wereld misschien op het punt gekomen dat de vrede, waar zo lang van is genoten, als vanzelfsprekend werd beschouwd. “Maar dat is nu enorm veranderd”, benadrukte ze. “We moeten beschermen wat ons dierbaar is: onze gemeenschappelijke waarden van vrijheid, democratie en de internationale rechtsorde. Deze waarden mogen niet als vanzelfsprekend worden beschouwd. We moeten ernaar streven ze elke dag te beschermen, samen met onze NAVO-bondgenoten en EU-partners. Wanneer onze alliantie wordt bedreigd, roepen we op tot dialoog en diplomatie en doen we een beroep op onze strijdkrachten. Deze instrumenten vullen elkaar aan.”

Vergroot afbeelding Generaal Onno Eichelsheim praat met 2 militairen.
Commandant der Strijdkrachten generaal Onno Eichelsheim.

Sleutel tot succes

Ollongren zei ook dat dialoog en diplomatie mogelijk zijn doordat zoveel mannen en vrouwen dag en nacht klaar staan om “onze landen en onze alliantie te verdedigen. De multinationale battlegroup waarin je dient, zorgt voor een betrouwbare afschrikking en verdediging van het NAVO-grondgebied, vooral wanneer je de krachten bundelt met de Iron Wolf Brigade. Onze eenheid is onze grootste kracht. Samen staan we sterker als we de bedreiging van de vrede het hoofd bieden.”
Net als Ollongren deelden ook andere sprekers de mening dat de bondgenootschappelijke eenheid de sleutel tot succes is.

Annexatie Krim

De NAVO stuurde 5 jaar geleden militairen naar het oostelijk deel van het verdragsgebied. De aanleiding was het toen al het assertieve gedrag van Rusland. Dat annexeerde de Krim en hield, net als nu, grootschalige oefeningen aan de grens van het NAVO-verdragsgebied. Ook voerde het land cyberaanvallen uit gericht tegen de Baltische Staten en verspreidde er onjuiste informatie. 

Vergroot afbeelding Gecamoufleerde tank rijdt door rookwolken.
De inzet van een Duits-Nederlandse tankeenheid 2e helft van 2021 in Litouwen.

Versterkte samenwerking

Sinds 2017 dienden bijna 3.000 Nederlandse militairen in Litouwen. De focus ligt op het geruststellen van Litouwen en Rusland af te schrikken om tot agressieve acties over te gaan. Het al jaren gezamenlijk optreden binnen de multinationale gevechtsgroep versterkte de samenwerking met belangrijke strategische partners als Noorwegen en Duitsland. Een goed voorbeeld hiervan is de inzet van een Duits-Nederlandse tankeenheid 2e helft van 2021.

Het kabinet besloot eind vorig jaar de bijdrage aan de eFP van 270 militairen te verhogen naar 350. Dit extra personeel wordt vanaf dit jaar flexibel ingezet. Het mandaat is ook met 3 jaar verlengd, tot eind 2024.