Weekoverzicht Defensieoperaties
De Koninklijke Marine heeft 2 Russische schepen langs Nederland geëscorteerd. Dat gebeurde met het patrouillevaartuig DSS Galatea en een NH90-maritieme gevechtshelikopter. Een overzicht van Defensieoperaties in de week van 3 tot en met 9 december 2025.
De begeleiding betrof onderzeeboot Krasnodar (Kilo-klasse) en sleper Altay (Ingul-klasse) tot beide vaartuigen de Nederlandse wateren verlieten. De Belgische marine nam de escorte vervolgens over.
Enkele dagen later was het weer raak met onderzoekschip Akademik Ioffe. Dit keer monitorde een vliegtuig van de kustwacht de Rus.
Russische schepen mogen door de zogeheten Exclusief Economische Zone varen, maar Nederland houdt ze wel goed in de gaten. Op de bodem van de Noordzee ligt namelijk vitale infrastructuur, als datakabels en pijpleidingen.
Litouwen
Met onder meer CV90-infanteriegevechts-voertuigen trainen Nederlandse militairen in Litouwen tactische scenario’s. Wendbaarheid en samenwerking staan centraal. De huidige lichting kampt voor het eerst met winterse omstandigheden. Bevroren ondergrond, glad terrein en beperkte zichtlijnen vragen dan ook behoorlijk wat aanpassingsvermogen van de troepen.
Defensie levert in Litouwen momenteel zo’n 250 militairen voor de vooruitgeschoven aanwezigheid van de NAVO. De focus van deze Multinational Battlegroup Lithuania ligt op het afschrikken van Rusland. Dit gebeurt om te voorkomen dat het land overgaat tot agressieve acties. Een ander hoofddoel is de bevolking gerust te stellen met de aanwezigheid van troepen.
Caribisch gebied
Vanwege de actuele ontwikkelingen houdt stationsschip Zr.Ms. Groningen de veiligheidssituatie met name rondom de ABC-eilanden in de gaten. Voor deze nationale taak patrouilleert het schip nu vaker en voert het minder counterdrugsoperaties uit. Wel ondersteunt de Groningen de kustwacht bij dit soort operaties in het Caribisch deel van het Koninkrijk. Ook levert het schip noodhulp wanneer nodig, bijvoorbeeld als een orkaan schade heeft veroorzaakt.
Verder heeft Defensie Zr.Ms. Den Helder uit voorzorg teruggestuurd naar het Caribisch gebied. Het is indien nodig beschikbaar voor bevoorrading. Het Combat Support Ship was eerder in de regio voor warmweerbeproevingen.
Quick Reaction Alert
Twee F-35-gevechtsvliegtuigen stegen vanaf Vliegbasis Volkel op om - wat later bleek een drone - te identificeren. (Zie nieuwsbericht.)
De bewaking van het luchtruim gebeurt 24/7 vanaf Air Operations Control Station Nieuw Milligen. Voor de beveiliging van de hele Benelux wordt gebruikgemaakt van afwisselend Nederlandse en Belgische straaljagers. Op dit moment is de zogeheten Quick Reaction Alert in handen van Nederland.
Oekraïne
300 Nederlandse militairen beschermen een logistiek knooppunt in Polen. Ze doen dat met een combinatie van luchtafweer- en anti-dronesystemen. De inzet van de militairen is onderdeel van het NATO Security Assistance and Training for Ukraine (NSATU).
Vanaf dit knooppunt gaat militair materieel van NAVO-landen naar Oekraïne. Andere Nederlandse militairen geven daarbij ondersteuning. Zij zorgen ervoor dat gedoneerde wapens, munitie en andere spullen op de plekken komen waar ze het hardst nodig zijn.
Nederlandse instructeurs trainen in Duitsland Oekraïense eenheden. Dat gebeurt onder de vlag van de EU Military Assistance Mission in support of Ukraine (Eumam). Wapenhandelingen, optreden in verstedelijkt gebied en commandovoering staan hierbij centraal.
Nederland stationeert ook militairen bij diverse hoofdkwartieren. Daaronder het NATO Security Assistance and Training for Ukraine (NSATU) in het Duitse Wiesbaden en Eumam in Brussel. Nederlandse militairen werken ook bij het Eumam Special Training Command in het Duitse Strausberg en het Eumam Combined Arms Training Command in het Poolse Żagań.
Verder nemen stafofficieren deel aan internationale zogeheten capability coalitions. Die dragen bij aan de doorontwikkeling van de Oekraïense strijdkrachten op de lange termijn.
Defensiepersoneel traint ook Oekraïense militairen om de grote variatie aan gedoneerd materieel goed te gebruiken, zoals het opereren met mijnenjagers.
Enkele Nederlandse militairen werken in de staf van het Europese F-16-trainingscentrum in Roemenië. Daar worden onder anderen Oekraïense vliegers opgeleid.
Verdediging NAVO-grondgebied
De krijgsmacht stelt marineschepen, landmachteenheden en vliegtuigen beschikbaar voor militaire paraatheid om het NAVO-verdragsgebied bondgenootschappelijk te verdedigen.
Lopende operaties buitenland:
- Nederland levert maximaal 175 luchtmobiele infanteristen voor Eufor Althea in Bosnië en Herzegovina. Zij patrouilleren, treden snel op bij incidenten en bewaken het hoofdkwartier. Doel van de missie is veiligheid en stabiliteit op de Westelijke Balkan te bevorderen. Daarnaast leveren een aantal stafofficieren en een klein team van het National Support Element een bijdrage aan het hoofdkwartier van Eufor Althea.
- Zr.Ms. van Amstel is vlaggenschip voor de Standing NATO Maritime Group 1 (SNMG1). Dit is een van de 4 permanente NAVO-vlootverbanden. SNMG1 opereert in de Oostzee en rond West-Europa. Momenteel is het vlootverband actief in de Noorse zee, waar het patrouilles uitvoert ter bevordering van de veiligheid op zee.
- Voor de NAVO-missie in Irak (NMI) werken 15 Nederlandse militairen op het hoofdkwartier in Bagdad. Ook civiele adviseurs leveren een bijdrage. In Erbil werken 5 Nederlandse militairen als adviseur voor de Koerdische strijdkrachten. Zij maken deel uit van operatie Inherent Resolve, die strijd voert tegen ISIS. Een National Support Element ondersteunt de Nederlandse bijdragen in Bagdad en Erbil.
- Met 2 Nederlandse MQ-9 Reapers in Roemenië verzamelt de luchtmacht informatie aan de oostflank van het NAVO-gebied. Zo’n 40 militairen zijn met de MQ-9’s gestationeerd op een militaire basis in de Roemeense gemeente Luna. Zij zorgen voor het onderhoud en de bewaking van de onbemande toestellen en de benodigde verbindingen. Het besturen van de vliegtuigen en verwerking van de verzamelde informatie gebeurt vanaf Vliegbasis Leeuwarden. Daarmee houden zich nog zo’n 100 militairen bezig.
- In het Midden-Oosten werken 11 Nederlandse militairen al langer als waarnemer in de grensgebieden tussen Israël en Libanon en tussen Israël en Syrië. Dit doen ze voor de United Nations Truce Supervision Organization (Untso).
- In Jeruzalem en Ramallah zijn 7 Nederlanders betrokken bij de OSC (Office of the Security Coördinator). Het gaat om 4 militairen en 3 burgers. De missie richt zich op het professionaliseren van de Palestijnse veiligheidssector. OSC probeert bij te dragen aan de levensvatbaarheid van een stabiele Palestijnse staat. De Verenigde Staten coördineren de missie.
- In de Republiek Korea nemen 3 Nederlandse militairen deel aan de United Nations Command (UNC). Ze treden op als adviseur voor gender, strategische communicatie en het organiseren van verplaatsingen. De UNC heeft al sinds 1953 het handhaven van de wapenstilstand tussen Noord- en Zuid-Korea als een van de belangrijkste taken.
- Nederlandse militairen leveren ook een bijdrage aan diverse hoofdkwartieren en vooruitgeschoven posten van missies. De geüniformeerden zijn individueel uitgezonden naar het Franse Brest en Griekse Larisa (Eunavfor Aspides), het Spaanse Rota (European Union Naval Forces), Bahrein (Combined Maritime Forces), Kosovo European Union Rule of Law Mission (in Kosovo) en Qatar (Operation Inherent Resolve).
Operaties/acties binnenland:
- De Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) bracht op een industrieterrein in Dordrecht een bom uit de Tweede Wereldoorlog veilig tot ontploffing. De 500-ponder was onlangs gevonden bij bodemonderzoek in de Dordtse Amstelwijck. Het onderzoek vloeide onder meer voort uit de berging van een Spitfire-gevechtsvliegtuig in hetzelfde gebied. (Zie nieuwsbericht 28-11-2024). Behalve het explosief in Dordrecht vernietigde EOD nog 30 exemplaren die verdeeld over het land waren gevonden.
- Een militaire eenheid met specialistische kennis over chemische, biologische, radiologische en nucleaire stoffen (CBRN) heeft militaire bijstand verleend in Den Helder. Dat gebeurde nadat er containers met onbekende gekleurde vloeistoffen waren aangetroffen op het defensiecomplex Nieuwe Haven. Vanwege een strafrechtelijk onderzoek deden de politie en marechaussee een beroep op de CBRN-capaciteit.