43 bedrijven van Defensie Ondersteuningscommando in handen van luitenant-generaal Maas

Beste aanwezigen,

Fijn dat jullie hier vandaag zijn bij de commandooverdracht van het Defensie Ondersteuningscommando.

‘Vandaag is iedereen een VIP’. Dat zijn niet mijn woorden, maar die van jou Mario Verbeek, vertrekkend Dosco-commandant. Jij wilde dat iedereen vandaag hetzelfde behandeld zou worden en dat zegt veel over de persoon én de commandant Verbeek.

Het wordt wel vaker over mensen gezegd, maar jouw sociale kracht is opvallend en authentiek. Zonder aanzien des persoons ben je geïnteresseerd in mensen in het algemeen en ‘jouw’ Dosco-mensen in het bijzonder. Niet omdat het zo hoort, maar omdat je zo bent.

Ik weet ook dat je niet wilt dat het teveel over jou gaat. Vandaag moeten Dosco en zijn ‘ondersteuningscommando’s’ centraal staan.

Ik probeer het, maar je bent onvermijdelijk aanwezig. Bijvoorbeeld als ik één van jouw bekende beeldspraken voor Dosco gebruik: de Formule 1-vergelijking. Iedereen kent Max Verstappen en tijdens wedstrijden kijken we vooral naar hem, z’n wagen, z’n banden en z’n team.

Die staan voor de krijgsmachtdelen, zichtbaar en bij iedereen bekend. Dosco is dat minder. Terwijl we het toch hebben over 9.000 vakmensen, verdeeld over 43 bedrijven en meer dan 400 locaties!

In de Formule 1-vergelijking zorgt Dosco voor het circuit, de tribunes, de beveiliging, de medische ondersteuning, het eten en drinken, de verslaggeving en meer. Zaken waar vaak pas aandacht voor is als het niet in orde is. Dus als het niet opvalt, is dat een compliment.

Niet opvallen is trouwens iets anders dan niet gezien worden. Want Dosco wordt wel degelijk gezien. Juist de afgelopen commandoperiode is voor Dosco bijzonder geweest. We leven ruim 1,5 jaar met oorlog in Europa en dat was direct voelbaar bij DOSCO. Bij het ondersteunen van Host Nation Support aan troepen die de Europese oostgrens versterken. Bij het huisvesten van duizenden Oekraïners. Maar ook de verhoogde alert state heeft gevolgen voor de Dosco-beveiligers en bewakers.

Ook de coronacrisis was een spannende tijd. Onder meer vanwege de inzet van onze mensen in ziekenhuizen en bij de zorginstellingen. Maar vooral doordat er ineens niemand meer was en alles toch doorging. Alle reden om trots te zijn.

Het bevestigde jouw opvatting, Mario, dat we teveel willen dichtspijkeren met regels en bureaucratie. Hier waren geen protocollen voor en toch stortte de organisatie niet in. Er bleek minder sturing nodig dan we soms denken. Jouw devies: durf te vertrouwen op het vakmanschap van onze professionals. Als je die zelf laat nadenken dan komt het meestal helemaal goed. Toevallig komt binnenkort onze nieuwe visie op leiderschap uit en ik denk dat jij die had kunnen schrijven.

Covid en de oorlog in Oekraïne waren niet de enige uitdagingen van de afgelopen 4,5 jaar. Door de verslechterde veiligheidssituatie in de wereld maken we een enorme omslag door. Neem het tekort aan strategische transportmiddelen dat er was. Met een nieuw roll-on-roll-off-schip, treinwagons, rangeervoertuigen, extra luchtvrachtcapaciteit en een logistieke hub in bijvoorbeeld de Eemshaven hebben we een flinke slag gemaakt.

Of de medische keten die min of meer aan de beademing lag door de jarenlange bezuinigingen. Daar was het eerder de vraag: waar te beginnen? Die start is gelukkig voortvarend gemaakt. Zo is de relatie met het Centraal Militair Hospitaal en de civiele relatieziekenhuizen uitgebreid en gemoderniseerd.

Veel van die verbeteringen zullen nog vele tientallen jaren in beslag nemen. Dus geen zorgen Jan-Willem: je gaat je niet vervelen. De vastgoed- en de verduurzamingsopgave zijn bijvoorbeeld grote kluiven.

Maar ook op die gebieden zijn al belangrijke stappen gezet. Zo is het vastgoed als geheel in kaart gebracht en ligt er een programma dat scherpe keuzes voor de toekomst niet schuwt.

Mario is overigens de laatste die zou beweren dat zijn opvolger dankzij hem achterover kan leunen. Bescheiden, maar tegelijkertijd een scherpe en kritische geest die houdt van een beetje ontregelen. Niet om het ontregelen zelf, maar om mensen een spiegel voor te houden. Ik ben dus benieuwd naar wat je zo te zeggen hebt…

Je bent geen klassieke officier. Nee, in 1979 nam jij als 17-jarige jongen dienst als soldaat. En van daar ging het gestaag voor- én opwaarts. Puur op basis van je kwaliteiten.

Al moet ik daar wel iets bij opmerken Mario – en ik denk dat jij het er helemaal mee eens bent. Jouw kwaliteiten konden uit de verf komen dankzij je vrouw. Karin, je zal vast wel eens een normale baan voor je man hebben gewenst, maar ik wil je namens Defensie hartelijk bedanken voor je geduld en je steun.

Mario, je bent een buitenbeentje. Je bent bijvoorbeeld niet hier op de KMA begonnen. Maar dat zorgde er wel voor dat je in jouw woorden ‘vrij was van last’. Dat gaf ruimte toen je onderzoek deed naar de cultuur op de KMA. Vrij van last dus…

Maar juist dat lastige onderwerp integriteit en sociale veiligheid gaat jou aan het hart en de veranderingen binnen Defensie gaan jou lang niet snel genoeg.

We kunnen nog zoveel innovatieve systemen kopen. Als we op dit vlak niet veranderen en écht inclusief worden – zei je – dan blijven we een ouderwetse organisatie. Een belangrijke boodschap die ook mij aan het hart gaat en waar ik me volledig bij aansluit.

Je wilde niet veel kwijt over wat je nu gaat doen, behalve dat je je niet gaat vervelen. En je denkt erover een oude liefde op te pakken: fluiten bij het voetbal.

Een mooi bruggetje om te eindigen met jouw geliefde sportvergelijkingen. Het is tijd de bal naar je opvolger Jan-Willem Maas te passen. Ik heb er alle vertrouwen in dat hij jouw voorzet goed zal benutten.

Ook jij Jan-Willem zal de dingen op jouw manier doen. Door bijvoorbeeld jouw sterke juridische basis te benutten. En zo’n andere wind is helemaal goed, hebben we van Mario kunnen leren.

Zeker is dat Dosco er beter voorstaat dan 4,5 jaar geleden en daar kan Jan-Willem op verder bouwen. Dat is winst voor jouw gewaardeerde en geliefde Dosco-medewerkers en dus voor de hele krijgsmacht.

Mario, hartelijk dank voor alles!

Excellenties, geachte genodigden en collega’s van het Defensie Ondersteuningscommando,

Ik wil u hartelijk bedanken voor uw aanwezigheid bij deze commando-overdracht. Ik waardeer het enorm dat u de tijd heeft vrijgemaakt om hier te zijn.

Een plechtigheid waar ik zojuist het commando over het Defensie Ondersteuningscommando heb overgenomen. En vooral een gebeurtenis waarbij we afscheid nemen van generaal Verbeek als commandant Dosco.

Beste Mario, jij hebt 4,5 jaar leidinggegeven aan Dosco. Een periode die niet altijd even eenvoudig was en die gekenmerkt werd door gebeurtenissen die jij bij aanvang van jouw commando niet had kunnen voorzien.

Jij hebt leidinggegeven in een periode waarin we te maken hadden met de covid-pandemie. Een tijd waarin de medewerkers van Dosco hun werk moesten blijven doen ter ondersteuning van anderen en met veel extra aandacht voor het veilig kunnen werken van onze mensen.

Rusland viel Oekraïne binnen. Een groot conflict op ons eigen continent. De steun van onze krijgsmacht hierin betekende dat veel ondersteunende taken van Dosco in een stroomversnelling gingen.

En met de Defensienota 2022 had je al koers gezet naar de transitie van het Dosco. Innovatie kreeg zeker meer en meer kleur. Zo werd bijvoorbeeld de 100e softwarerobot in gebruik genomen. Jij hebt de basis gelegd voor de verdere doorontwikkeling van het Defensie Ondersteuningscommando. Jij hebt op een uitzonderlijke wijze invulling gegeven aan jouw eigen geformuleerde kompas; namelijk presteren, samenwerken en innoveren.

Hoewel mij als nieuwe commandant enige bescheidenheid past om een oordeel te hebben over mijn voorganger, wil ik er toch 1 uitlichten:
Jouw nadruk op de mens binnen Dosco en de krijgsmacht. Je hebt echt oprecht interesse in mensen. Je neemt de tijd voor mensen en gaat persoonlijk met hen in gesprek. Je bent een geliefd commandant die altijd oog heeft voor de belangen van zijn mensen. Ondanks de grote verscheidenheid van bedrijven binnen Dosco, weet jij wat er speelt. Je bent een heel fijn mens.

Mario, ik ben ervan overtuigd dat ik namens iedereen van Dosco spreek als ik jou bedank voor alles wat jij hebt gedaan voor de medewerkers van het Defensie Ondersteuningscommando en daarmee voor de krijgsmacht. Met steun van jouw echtgenote Karin. Ook wil ik jou persoonlijk bedanken voor de wijze waarop jij mij de laatste maand hebt voorbereid om de leiding over Dosco van jou over te kunnen nemen.

In mijn vorige functie als planner van het regionale verdedigingsplan van de NAVO heb ik heel direct de urgentie ervaren van de taken die Dosco vervult. De inzet van de krijgsmacht kan niet succesvol zijn zonder geïntegreerde ondersteuning.

Bovendien kunnen wij niet uitsluiten dat we op termijn onverhoopt betrokken raken bij een grootschalig conflict. Wij moeten er dus voor zorgen dat de operationele commando’s, het Commando Materieel en IT, de Defensiestaf en de Bestuursstaf zich kunnen richten op hun
primaire taak én deze ook vol kunnen houden.

Ondersteunen is en blijft daarom onze missie. Deze ondersteuning moeten we garanderen, in vredestijd, èn in tijden van oplopende crisis en in conflict.

Wij moeten zo snel mogelijk klaar zijn om de krijgsmacht sneller, vaker en langer te kunnen inzetten. Zowel nationaal, als in internationaal verband. Om succesvol te kunnen zijn in onze missie, moeten we daarom ook verder operationaliseren. Dat vraagt van ons extra en soms ook andere inspanningen.

Die ambitie is robuust en de voorwaarden om die te kunnen invullen liggen niet allemaal voor het oprapen. Personeel, vastgoed en IT zijn daarvan slechts een paar voorbeelden. Er is echter geen alternatief als wij willen beschermen wat ons dierbaar is. De krijgsmacht moet onder alle omstandigheden succesvol kunnen zijn. Dat kan alleen als Dosco succesvol is in haar missie om die krijgsmacht te ondersteunen.

De kern van dit succes zijn de mensen binnen het Dosco. Dit zijn burgers en militairen. Collega’s, vakmensen, uit 43 verschillende bedrijven die hun bijdrage leveren aan onze krijgsmacht en haar succes.

Ik rond af.

Ik ben dankbaar voor het in mij gestelde vertrouwen om leiding te mogen geven aan het Defensie Ondersteuningscommando. Ik voel de verantwoordelijkheid die ik heb om succesvol te zijn in de missie van het Dosco.

Ik geloof in deze missie en zet mij daar ook tot het uiterste voor in. Veranderingen ga ik daarbij niet uit de weg als ze bijdragen aan onze krijgsmacht. Ik zoek samenwerking met anderen, binnen en buiten onze krijgsmacht. En bovenal voel ik hier de steun van de vakmensen van het Dosco. Ik ga mij zeker inzetten voor de collega’s van Dosco, zodat u op een veilige en prettige wijze kunt werken.

Alleen gezamenlijk kunnen wij succesvol zijn.

Op mij kunt u rekenen!

Geachte generaals, beste aanwezigen,

De Commandant der Strijdkrachten heeft al de nodige mooie woorden over je gesproken Mario, maar ik voeg er toch nog een paar aan toe.

Het kwam zojuist ook al ter sprake: de coronacrisis. Deze rare periode maakte veel indruk op je. Van het ene op het andere moment konden we elkaar niet meer zomaar ontmoeten op het werk. We moesten op zoek naar nieuwe omgangsvormen.

Wat jij als commandant deed, was dat jij je mensen direct en met enige regelmaat ging mailen of je maakte een vlog. Daarbij sprak je iedereen persoonlijk en informeel aan. Eén van die mails had bijvoorbeeld de titel ‘Hoe gaat het met je?’. Je stelde je mensen daarin vragen als ‘Hoe zorg je dat er niemand vereenzaamd of bezwijkt onder de werkdruk?’. Én je riep ze nadrukkelijk op jouw persoonlijk de antwoorden te mailen.

Nou dat laatste hebben jij én je vrouw geweten. Je kreeg er velen en je beantwoordde ze allemaal persoonlijk. Dat ontlokte je vrouw op een bepaald moment de opmerking dat het leek alsof je een typecursus volgde, toen jij ’s avonds laat nog zat te tikken aan de keukentafel.

Ik ervoer jouw zorg en aandacht voor anderen ook zelf toen ik net bij Defensie was begonnen. Ik had een bezoek gebracht aan een Dosco-locatie, maar was m’n jasje vergeten. Diezelfde avond liet je de jas thuis bezorgen met een briefje waarop stond: ondersteunen is waar Dosco goed in is.

Het mag duidelijk zijn dat je een verbinder bent die houdt van een kwinkslag. Je hebt gevoel voor de menselijke maat, maar tegelijkertijd verloor je nooit de opdracht van het Dosco uit het oog. Dit heeft er voor gezorgd dat je Doscoo op een voortreffelijke manier door een periode hebt geleid met uitzonderlijke uitdagingen. Voortreffelijk omdat je Dosco niet alleen op een goede manier draaiende hield onder moeilijke omstandigheden. Maar je zag zelfs nog kans om te innoveren en te versnellen.

Dat is bijzonder en jouw totale optreden verdient het om onderscheiden te worden. Ik ben daarom trots dat ik jou nu mag onderscheiden met het Ereteken voor Verdienste in Goud.