U krijgt een veiligheidsonderzoek als Defensie u na (sollicitatie)gesprekken en keuringen wil aannemen op een vertrouwensfunctie. De Unit Veiligheidsonderzoeken (UVO) voert het onderzoek uit. Dit doet de UVO voor de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) en de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD). Medewerkers van de MIVD en AIVD werken in de UVO samen en beoordelen alle veiligheidsonderzoeken.
U moet betrouwbaar zijn
De UVO onderzoekt of u in elke situatie betrouwbaar genoeg bent voor een vertrouwensfunctie. Dit betekent dat u eerlijk, onafhankelijk, loyaal, integer en veiligheidsbewust moet zijn. U leest hier meer over in de Beleidsregel veiligheidsonderzoeken 2021.
Ook kijkt de UVO of u deelneemt of steun geeft aan activiteiten die de nationale veiligheid kunnen schaden. Of dat u lid bent van organisaties die een gevaar vormen voor de democratische rechtsorde, of deze organisaties steunt. Daarnaast kijkt de UVO naar uw persoonlijke gedrag en omstandigheden.
Heeft u ooit te maken gehad met justitie? Dan kunt u toch nog solliciteren bij Defensie. Het hangt namelijk af van het veiligheidsniveau en welke periode uit uw leven de UVO onderzoekt.
U moet open en eerlijk zijn
Tijdens het veiligheidsonderzoek is het belangrijk dat u over alles open en eerlijk bent. Zowel op het vragenformulier als in een mogelijk gesprek. Als de UVO merkt dat u bewust of onbewust niet de waarheid vertelt of niet volledig bent, kan dat betekenen dat u geen verklaring van geen bezwaar (vgb) krijgt.
Herhaalonderzoek
Bent u al in dienst van Defensie? Dan kan Defensie na 5 jaar opnieuw een onderzoek laten uitvoeren. In de tussentijd bent u verplicht veranderingen door te geven.
5 stappen van het veiligheidsonderzoek
De UVO mag u niet zomaar onderzoeken. Door het vragenformulier in te vullen en te ondertekenen geeft u de UVO toestemming voor het veiligheidsonderzoek en herhaalonderzoeken. De UVO behandelt uw gegevens vertrouwelijk.
Een veiligheidsonderzoek bestaat uit de volgende 5 stappen:
Uw (toekomstige) werkgever vraagt het veiligheidsonderzoek aan via de beveiligingsfunctionaris. De functionaris gebruikt hiervoor het formulier ‘Aanmelding veiligheidsonderzoek (voor werkgevers)’.
Als het veiligheidsonderzoek is aangevraagd, start het onderzoek voor u met het invullen van het OPG-formulier. De vragen in dit formulier moet u volledig en eerlijk beantwoorden. Ze gaan onder meer over uw burgerlijke staat, uw partner en familierelaties. Maar ook over uw woonplaats, financiële situatie, strafbare feiten en persoonlijke gedragingen. Het invullen van de OPG gaat digitaal of op papier.
Digitaal via eOPG
Uw (toekomstige) werkgever stuurt u een link naar de webapplicatie elektronische Opgave Persoonlijke Gegevens (eOPG). Als de werkgever in eOPG de aanvraag heeft gestart, kunt u de OPG invullen.
Als u op de link klikt, logt u in met uw DigiD. U komt op uw persoonlijke pagina in eOPG. U kunt gebruikmaken van de DigiD-app of van DigiD met sms-controle. Zonder DigiD kunt u de eOPG niet gebruiken.
U vult de eOPG in. eOPG kan sommige gegevens al voor u invullen. De gegevens worden automatisch opgeslagen. Als u tussendoor eOPG afsluit, blijven de ingevulde gegevens bewaard.
Op papier via het A-, B- of C-formulier
Als u bij de MIVD gaat werken of een andere bijzondere functie krijgt, kunt u uw persoonlijke gegevens alleen op papier indienen. Dit heeft te maken met de rubricering (geheimhouding) van uw persoonlijke gegevens.
Als u het formulier volledig heeft ingevuld, kan het insturen digitaal of op papier.
Digitaal
Heeft u de OPG via eOPG ingevuld? Onderteken en verstuur het formulier, dan komt het automatisch bij de UVO.
Op papier
Print het formulier uit, onderteken het en doe dit met een kopie van uw identiteitsbewijs in een gesloten envelop. Deze geeft u aan de beveiligingsfunctionaris, werving en selectie, of het bedrijf waarvoor u werkt.
Het veiligheidsonderzoek door de UVO begint met het bekijken van verschillende informatiebronnen. Denk aan de Basisregistratie Personen (BRP) voor gegevens over bijvoorbeeld uw verblijfplaats, Bureau Kredietregistratie (BKR) voor kredietinformatie en het Justitieel Documentatie Systeem (JDS) voor justitiële gegevens. Ook kijkt de UVO naar informatie in het MIVD-systeem. Daarnaast kan een onderzoeker kiezen voor een persoonlijk gesprek met u of met personen uit uw omgeving.
Als de UVO het formulier ontvangt, heeft ze 8 weken om het onderzoek uit te voeren. Soms kan het proces langer duren. Bijvoorbeeld als er extra informatie nodig is door een verblijf van u of uw partner in het buitenland. In dat geval laat de UVO dit op tijd aan u weten met een brief. Via de beveiligingsfunctionaris van uw (toekomstige) werkgever kunt u na 6 weken navragen hoe ver het veiligheidsonderzoek is.
Tip: zeg uw huidige baan nog niet op. Wacht tot het veiligheidsonderzoek klaar is en u de vgb heeft ontvangen.
Het veiligheidsonderzoek eindigt met een positief of negatief besluit van de UVO.
Positief besluit
Uw beveiligingsfunctionaris, werving en selectie of het bedrijf waarvoor u werkt krijgt te horen dat alles goed is. U krijgt een vgb en kunt beginnen.
Negatief besluit
U ontvangt een brief waarin staat waarom de UVO van plan is uw vgb te weigeren of stop te zetten. Bijvoorbeeld omdat:
u in het verleden bent veroordeeld voor bepaalde zaken, of als uw partner dat is;
u of uw partner ernstige financiële problemen heeft;
u verslaafd bent aan alcohol, drugs of gokken, of als uw partner dat is;
u lid bent van een criminele of terroristische organisatie of deze steunt, of dat uw partner dat is of doet;
u lange tijd in het buitenland bent geweest, of uw partner dat is. En de UVO geen gegevens over die periode kan controleren;
er andere omstandigheden of gedragingen zijn waardoor u niet in alle gevallen uw functie trouw kunt uitvoeren.
Let op: informatie over uw onderzoek wordt per aangetekende post verstuurd. Via de PostNL-app krijgt u hierover bericht.
Als u het niet eens bent met de uitslag
Bent u het niet eens met de voorlopige uitslag van het veiligheidsonderzoek? Dan kunt u een brief sturen. Uw antwoord wordt alleen meegenomen in het definitieve besluit als uw reactie op tijd binnen is. De reactietermijn staat in de brief van de UVO.
Wordt de vgb definitief geweigerd of stopgezet? Dan kunt u binnen 6 weken schriftelijk bezwaar maken. En in een hoorzitting bij een onafhankelijke commissie uw verhaal doen. Daarna neemt de minister van Defensie een besluit. Blijft dit besluit negatief, dan kunt u nog in beroep gaan bij de rechter.
Rol van commandant
Bij Defensie mag een commandant van een krijgsmachtdeel of defensieonderdeel ook zijn mening geven als de UVO van plan is om een vgb te weigeren of stop te zetten. De reactie van de commandant wordt dan meegenomen in de beoordeling. Meestal vraagt de commandant informatie aan de leidinggevende van de medewerker.
Geldigheid veiligheidsonderzoek
Uw vgb heeft geen einddatum. Zolang u in dezelfde vertrouwensfunctie en bij dezelfde werkgever werkt, blijft uw vgb geldig. Wel moet uw werkgever op bepaalde momenten een herhaalonderzoek aanvragen.
Voor het veiligheidsonderzoek op A-niveau is in principe na 5 jaar een hernieuwd onderzoek nodig. Voor het onderzoek op B- en C-niveau geldt een termijn van 10 jaar. Vertrekt u eerder van de vertrouwensfunctie, dan vervalt ook de vgb. U kunt deze niet meenemen naar een andere functie.
Als uw omstandigheden veranderen, volgt een nieuw veiligheidsonderzoek. Voorbeelden van veranderende omstandigheden zijn een nieuwe partner of een strafrechtelijke veroordeling. Met de toestemming voor uw eerste onderzoek geeft u automatisch toestemming voor nieuwe onderzoeken.
Bij een nieuwe functie met een ander veiligheidsniveau moet u opnieuw toestemming geven voor het veiligheidsonderzoek.