Indrukwekkende documentaire over militaire inzet toen, en misschien opnieuw (video)

Zij werden ingezet bij diverse missies, van Indonesië tot die in Kosovo of Irak. In ‘Door de ogen van onze veteranen’ vertellen (oud)-militairen van diverse krijgsmachtdelen hoe zij vochten voor vrijheid. Bovenal kijken zij naar wat er nu nodig is om die vrijheid te bewaren, nu de dreiging wereldwijd toeneemt.

Op indringende wijze wordt de kijker meegenomen in de persoonlijke ervaring van de veteranen. Zo komt onder andere Maurice Jansen (56) aan het woord. De marinier nam in 1992 en 1993 deel aan de vredesmissie van de Verenigde Naties in Cambodja. De opdracht was om toezicht te houden bij de eerste vrije verkiezingen.

'Dit was het dan'

Wanneer honderden leden van de Rode Khmer een dorp dreigen te overlopen, laat het dorpshoofd Jansen en drie andere mariniers niet meer gaan. Hij heeft namelijk hun vuursteun nodig. Wanneer de avond valt, liggen de mannen zij aan zij, met enkel twee kistjes munitie, twee handgranaten en twee fosforgranaten.

De taak van Jansen was gericht op de mensen die een stuk verderop eventueel over de brug zouden komen. “Dan waren die gewoon voor mij. Op een gegeven moment werd er overal om ons heen geschoten. Ik zie lichtkogels elke kant opgaan. (…) We hebben het allemaal overleefd. Maar dat was wel een moment: dit was het dan.”

Vergroot afbeelding Een oude man in een blauw luchtmachtpak praat tegen een interviewer, die buiten beeld zit.
92-jarige veteraan Theo Haver: “Verdedig je land, beveilig je land, beveilig de NAVO.”

Tussen oorlog en vrede

Wat betekent het betrokken te zijn in een militair conflict? De veteranen vertellen over gevechtsbereidheid, het tonen van integriteit en tegelijkertijd buiten de vaste kaders durven denken. Maar ook: in een fractie van een seconde een besluit moeten nemen met mogelijk grote gevolgen. En, zegt veteraan landmachtadjudant Hans Berkers (54): “Je moet blindelings 300 procent vertrouwen in elkaar hebben.”

“Sinds de val van de muur in ‘89 zijn wij in een relatief veilige situatie terecht gekomen, waarin het oosten en het westen elkaar de hand reikten. Alleen de laatste tijd is dat weer aan het veranderen. We moeten onszelf ervan bewust zijn dat er weer aanzienlijke dreiging is vanuit Rusland.”

In het grijze gebied tussen oorlog en vrede is hoofdtaak 1 belangrijker dan ooit. In woorden van de 92-jarige Theo Haver, veteraan van de lucht- en landmacht: “Verdedig je land, beveilig je land, beveilig de NAVO.”

Voorbereid om te vechten voor vrijheid

De spanningen in de wereld maken veel mensen onzeker, merkt veteraan Jan de Bruin (99) op. Het is voor de landmachter van cruciaal belang ons klaar te maken. “Als er van buitenaf aanvallen worden gedaan, dan moet je goed voorbereid zijn.”

Een sterke krijgsmacht moet nu het verschil maken. “Als we geen goed leger hebben, leg je eigenlijk de sleutel van de achterdeur onder je mat,” vindt marineveteraan Pieter Meijer (82). “We zeggen het niet verder, maar daar ligt de sleutel om binnen te komen.”

Video: Door de ogen van onze veteranen