Onderzoek: integratie van vrouwen in krijgsmacht verliep stroef

De integratie van vrouwen in de Nederlandse krijgsmacht was een moeizaam proces. Op veel momenten zijn vrouwelijke militairen tegengewerkt in hun strijd voor gelijke kansen ten opzichte van mannen. Dat concludeert historica Kim Bootsma in haar proefschrift “Van ‘redelijke discriminatie’ naar begrensde integratie”. Vandaag verdedigde ze haar promotieonderzoek aan de Rijksuniversiteit Groningen.

De Nederlandse krijgsmacht stelde eind jaren zeventig alle functies en opleidingen open voor vrouwen.

Daarbij werd geen uitzondering gemaakt voor gevechtsfuncties. Kortom: vrouwen konden varen, vliegen en bij de infanterie dienen, zolang zij maar aan de gestelde eisen voldeden.

Toch blijkt uit het onderzoek van Bootsma dat er binnen de organisatie veel debat was over hun positie.

Van verschillende kanten probeerden leidinggevenden in de jaren zeventig en tachtig de kansen van vrouwelijke militairen te beperken. De integratie van vrouwen was dus geen opgaande rechte lijn, maar een wisselvallig proces.  

Lange strijd

Het onderzoek biedt daarmee een uniek inkijkje in de geschiedenis van de krijgsmacht. Tot nu toe werd de emancipatie van vrouwen bij Defensie in historische studies vooral gepresenteerd als een succesverhaal.

Bootsma laat zien dat de formele gelijkstelling tussen mannen en vrouwen slechts het begin was van een lange strijd voor gelijke kansen. Ze concludeert in haar proefschrift ook dat die strijd nog niet voorbij is. 

Vergroot afbeelding De kaft van het promotieonderzoek van Sanne Bootsma: 'van redelijke discriminatie naar begrensde integratie'
De kaft van het promotieonderzoek van Sanne Bootsma

Verpleegsters

Overigens kwamen de eerste vrouwen al tijdens de Tweede Wereldoorlog in dienst bij de krijgsmacht. Ze werden toen ondergebracht in aparte vrouwenkorpsen. Vrouwelijke militairen kwamen alleen in aanmerking voor verzorgende en administratieve functies. Ze werkten bijvoorbeeld bij de inlichtingendienst, in de verpleging, of in gaarkeukens en kantines.

Kim Bootsma is als historica verbonden aan de Faculteit Militaire Wetenschappen van de Nederlandse Defensie Academie. 

Zie het volledige document via: https://bibliotheeknlda.contentdm.oclc.org/digital/collection/p21075coll32/id/31/rec/1