Geschiedenis Korps Nationale Reserve
De geschiedenis van de uit vrijwilligers bestaande reserve-eenheid Korps Nationale Reserve gaat eeuwen terug. Tot de tijd van de schuttersgilden, de Vrijwillige Schutterijen en later de Vrijwillige Landstorm en de Nationale Reserve. Het Korps Nationale Reserve (Natres) werd op 15 april 1948 opgericht, als onderdeel van de Koninklijke Landmacht.
Schuttersgilden en Vrijwillige Schutterijen
Al in de 13e eeuw vertrouwden de stedelijke overheden op vrijwillige, bewapende burgers. Zij verdedigden de stad en handhaafden de openbare orde. Ook hielpen zij bij rampen, zoals grote branden. Hiervoor gebruikte de overheid eerst de schuttersgilden. Van echte gilden was geen sprake, omdat de vrijwilligers hiernaast ook een burgerbaan hadden. Precies zoals de huidige Natres-militairen. In de loop van de tijd werden de schuttersgilden omgevormd tot de Vrijwillige Schutterijen.
In 1813 en 1814 werd de basis gelegd voor het huidige koninkrijk. De Vrijwillige Schutterijen hielpen hierbij door de Franse troepen uit de vestingsteden te verdrijven. Zij werden vervolgens opgenomen in de oproepbare reserve van het leger. In 1907 werden zij opgeheven bij de reorganisatie en modernisering van de krijgsmacht.
De Vrijwillige Landstorm (1914-1940)
Vanwege het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog en de toenemende buitenlandse dreiging, voelde Nederland het gemis van snel oproepbare vrijwilligers. Op 4 augustus 1914 richtte de overheid daarom de Vrijwillige Landstorm op. Aan het eind van de Eerste Wereldoorlog telden de 9 korpsen ongeveer 6.000 man. In de onrustige jaren tussen de beide wereldoorlogen werd de Vrijwillige Landstorm verder uitgebreid. Aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog omvatte het ongeveer 90.000 leden. Van hen vocht ruim de helft mee in de Meidagen van 1940. Velen sneuvelden daarbij. Het Korps Nationale Reserve gedenkt dit ieder jaar op 4 augustus bij het monument ‘Als ’t moet’ op het Militair Ereveld Grebbeberg. De Duitse bezetter ontbond de Vrijwillige Landstorm in 1940.
100-jarig jubileum
Het Korps Nationale Reserve is de voortzetting van de Vrijwillige Landstorm. Het korps erfde daarmee de oprichtingsdatum 4 augustus 1914. Dankzij zijn voorloper kon het in 2014 het 100-jarig bestaan vieren.
Korps Nationale Reserve
Na de Tweede Wereldoorlog ontstond opnieuw de behoefte aan een snel inzetbare, vrijwillige reserve-eenheid. Voor de verdediging en beveiliging van het eigen grondgebied. Een groot deel van de Nederlandse strijdkrachten verbleef namelijk in Indonesië, terwijl de dreiging van de Sovjet-Unie toenam. Dit leidde tot de oprichting van de Nationale Reserve op 15 april 1948.
Tijdens de Koude Oorlog groeide de Nationale Reserve uit tot een volwaardig, breed inzetbaar deel van de Koninklijke Landmacht. In 1983 kreeg de Nationale Reserve de status van Korps, omdat de eenheid zich onderscheidt met een speciale taak. Een jaar later ontving het een eigen vaandel uit handen van koningin Beatrix. In de jaren ‘80 van de vorige eeuw deden de eerste vrouwen hun intrede bij het Korps Nationale Reserve.
Na de Koude Oorlog veranderde de Koninklijke Landmacht drastisch van karakter. De opkomstplicht voor de militaire dienst werd opgeschort. De landmacht kromp in. en raakte vaker betrokken bij vredeshandhavende of vredesafdwingende missies in het buitenland. Deze ontwikkelingen onderstreepten het belang van het Korps Nationale Reserve voor de nationale veiligheid.
Recente inzet
Militairen van het Korps Nationale Reserve worden geregeld ingezet. Bijvoorbeeld bij de bestrijding van duinbranden in Schoorl, hoogwaterdreiging in Groningen en de beveiliging van de Nucleair Security Summit (NSS) in Den Haag. Reservisten beveiligden ook de Korporaal van Oudheusdenkazerne waar slachtoffers van rampvlucht MH17 boven Oekraïne werden geïdentificeerd. Meer recent zochten Natres-militairen mee naar Anne Faber in de omgeving van het Utrechtse Huis ter Heide en Den Dolder. Langdurige bijstand leveren Natres-militairen aan de grensbewakingscontrole van de Koninklijke Marechaussee in Hoek van Holland. Ze controleren daar vrachtwagens op vervoer van illegale personen.
Historische Collectie Korps Nationale Reserve
Op de Legerplaats Harskamp/Generaal Winkelman Kazerne is de Historische Collectie Korps Nationale Reserve te vinden. De collectie toont de geschiedenis van de vrijwilliger bij de landmacht.
