Chinook-transporthelikopter
De CH-47F Chinook MYII CAAS is een middelzware transporthelikopter. De helikopter met de karakteristieke tandemrotor is uitermate geschikt voor het snel vervoeren van grondtroepen, materieel, wapens, proviand en andere voorraden naar het slagveld. Het toestel staat inmiddels wereldwijd bekend als multifunctioneel militair werkpaard.
Het kan dat actuele informatie nog niet is toegevoegd op deze pagina.
Lees ook: Verouderde Chinook-transporthelikopters in de verkoop (9 maart 2023) en Chinook-transporthelikopters kunnen er weer jaren tegenaan (14 november 2022)
De Chinook voert uiteenlopende taken uit:
- transport van personeel en materieel;
- Air Assault operaties met 11 Luchtmobiele Brigade;
- speciale operaties met Special Operations Forces;
- gewondenvervoer en andere humanitaire ondersteuning;
- zoek- en reddingsacties;
- brandbestrijding;
- het vervoer van (bouw)materiaal naar moeilijk bereikbare plaatsen.
Het laden en lossen gebeurt snel via de laadklep aan de achterzijde. Grotere vrachten kunnen onder de romp worden vastgehaakt. De Chinook heeft een groot hefvermogen. Met de 3 haken onder het toestel kan een externe lading (slingload) tot een gewicht van 12.701 kilo worden vervoerd. In de romp van de helikopter kunnen 57 volledig bepakte militairen, 10.000 kilo lading of 24 stretchers met mensen worden vervoerd. Alle Chinooks kunnen worden uitgerust met een extra reddingslier (hoist).
Specificaties
- fabrikant: Boeing Defense, Space & Security
- aantal: 20
- type: CH-47F MYII CAAS (Multi Year II Common Avionics Architecture System)
- totale lengte: 25,55 meter
- hoogte: 5,69 meter
- breedte: 3,7 meter
- rotordiameter: 18,3 meter
- tandemrotorconfiguratie: 2 rotorsystemen achter elkaar die in tegenovergestelde richting draaien. Hierdoor heeft de Chinook geen staartrotor nodig
- motoren: Honeywell T55-GA-714A-motoren
- maximaal gewicht: 22.680 kilo
- snelheid: maximaal 315 kilometer per uur
- kruissnelheid: 222 kilometer per uur
Geluid Chinook-transporthelikopter
CH-47D (uitgefaseerd)
Begin 1993 tekende Nederland met de Canadese regering een overeenkomst voor de overname van 7 Boeing CH-47 Chinooks, die niet meer werden gebruikt door de Canadese strijdkrachten. In december 1993 werd het aantal van 13 Chinooks (7 gebruikt, 6 nieuw) vastgesteld. De gebruikte Chinooks werden gemoderniseerd tot hetzelfde niveau als de destijds nieuwste modellen. Deze gemoderniseerde Chinooks zijn tussen augustus 1995 en februari 1996 afgeleverd. De 6 nieuw aangeschafte Chinooks zijn in 1998 afgeleverd. Ze hadden onder meer een zogenoemde glass cockpit. Dit sloeg op de digitale kleurendisplays in plaats van conventionele klokjes en meters.
CH-47F
In september 2013 is de laatste van 6 nieuwe Chinook F’s afgeleverd. Hiervan waren er 2 bedoeld ter vervanging van de verloren exemplaren en 4 als uitbreiding van de bestaande, schaarse capaciteit. Defensie tekende het contract hiervoor met fabrikant Boeing in 2007. Deze 6 ‘oude’ Foxtrots zijn inmiddels bij Boeing omgebouwd tot de nieuwe F-variant.
Vlootuitbreiding en modernisering
Op 7 september 2015 maakte minister Jeanine Hennis-Plasschaert bekend de 11 CH-47D’s te vervangen door 14 nieuwe toestellen van het type CH-47F MYII CAAS (Common Avionics Architecture System - luchtvaartelektronicasysteem volgens standaardontwerp). Hiermee komt het totaal op 20 stuks. De 6 CH-47F-toestellen zijn gemoderniseerd en op dezelfde standaard gebracht als de rest van de vloot.
CH-47F MYII CAAS is de standaardversie van de US Army. Met beperkte aanpassingen voldoet deze uitvoering aan de Nederlandse eisen. De MYII CAAS heeft een zeer modern uitgeruste cockpit met nauwkeurige navigatieapparatuur. Ook kunnen zeer precies prestaties, en brandstofgebruik worden berekend. Via een dataverbinding kan de bemanning informatie met andere eenheden uitwisselen voor een actueel en nauwkeurig beeld van de plaatselijke situatie. Het vernieuwde onderhoudssysteem signaleert slijtage vroegtijdig. Dit maakt eerder en meer gericht onderhoud mogelijk waardoor de beschikbaarheid toeneemt.
De helikopter heeft een zelfbeschermingspakket met een infraroodonderdrukkingssysteem en een raketwaarschuwingssysteem. Ten slotte is de helikopter standaard voorzien van infrarode signalering (strobelight). In het donker is de Chinook-helikopter in een omgeving met veel kunstmatige verlichting, zoals steden, niet of nauwelijks waarneembaar voor andere luchtvaartuigen. Tijdens operaties bij nacht bleek dat de zichtbaarheid van de helikopter en daarmee de vliegveiligheid fors verbetert door dit strobelight.
Specifieke Nederlandse aanpassingen zijn de crashbestendige stoelen in de cockpit en een VHF-radio (very high frequency) voor beveiligde communicatie met Nederlandse eenheden. Ook krijgen ze het fast-rope systeem voor special forces operaties.
Inzet
De Nederlandse Chinooks zijn de afgelopen jaren overal ter wereld ingezet. Voor KFOR verbleven 3 Chinooks op de Balkan in 1999. De toestellen voerden ruim 700 missies uit, waarbij ze enkele honderden Kosovaarse vluchtelingen en 545 ton aan hulpgoederen vervoerden. In 2000 werd gevlogen voor operatie Allied Harbour in Albanië en jaar later voor UNMEE in Eritrea.
Bosnië
Vanaf januari 2001 tot eind mei 2004 leverden 10 detachementen van de Koninklijke Luchtmacht een bijdrage aan de Stabilisation Force (SFOR) van de NAVO in Bosnië. In eerste instantie met 5 Cougar-transporthelikopters en later met 4 Chinooks vanaf Divulje Barracks in Split.
Irak
Vanaf juli 2003 tot november 2005 wisselden 3 Chinook- (vanaf 2004 ook 4 Chinooks) en 4 Cougar-transporthelikopters elkaar af op Vliegbasis Tallil in Irak, met ongeveer 110 militairen ter ondersteuning. Het detachement verzorgde voor de Stabilisation Force in Iraq (SFIR) transport voor de Nederlandse militairen van de veiligheidsmacht. Ook stond een toestel paraat voor eventuele medische evacuaties.
Afghanistan
Van mei 2005 tot juni 2006 zijn er 3 Chinooks ingezet voor de Nederlandse special forces-inzet voor Operatie Enduring Freedom (OEF), Zuid-Afghanistan. In de periode mei 2007 tot oktober 2010 waren er geregeld Chinooks actief vanaf Kandahar Airfield in Afghanistan ter ondersteuning van NAVO-operatie ISAF.

Mali
Van april 2014 tot april 2017 deden 3 Chinooks mee aan de Minusma-missie. Deze VN-missie is bedoeld om de vrede en stabiliteit in Mali te herstellen. De Chinooks zorgden voor transport van personeel en medische evacuaties. De toestellen maakten 2550 vlieguren in de Afrikaanse hitte.
Brandbestrijding
De Chinook wordt samen met de Cougar ook ingezet voor brandbestrijding. Beide helikopters kunnen worden voorzien van zogeheten bambi buckets. Dit zijn grote waterzakken die onder de helikopter hangen en die boven open water al vliegend gevuld kunnen worden. Een Chinook kan zo per keer 7.600 liter water op een brandhaard storten. Ook kan een watergordijn worden gelegd om uitbreiding van de brand te voorkomen en objecten te beschermen.
Bewapening en zelfbescherming
De CH-47 is geen gevechtshelikopter en kan slechts beperkt van wapens worden voorzien. Meer informatie hierover staat op de pagina helikopterbewapening. Wel heeft het toestel verschillende zelfbeschermingsmiddelen.
De verschillende waarschuwingssystemen geven de bemanning de tijd om de chaff- en flare-verspreiders af te vuren. Chaff, een wolk van aluminiumsnippers, misleidt radargeleide raketten. De hoge temperatuur van afgevuurde flares, magnesium lichtkogels, bereikt hetzelfde effect bij infraroodgeleide (hittezoekende) raketten.
Stationering
15 van de Chinooks zijn ingedeeld bij 298 Squadron van het Defensie Helikopter Commando op Vliegbasis Gilze-Rijen. De overige 5 zijn ingedeeld bij 302 Squadron op Fort Cavasos in de Verenigde Staten voor opleidingen en trainingen met de luchtmobiele brigade.