Maritieme zones en zeegrenzen

Nederland heeft meerdere grenzen op zee. Deze grenzen bakenen maritieme zones af, waar Nederland bepaalde rechten heeft. Bijvoorbeeld om bodemschatten te exploiteren of schepen te controleren.

Indeling maritieme zones

Voor het Koninkrijk der Nederlanden zijn de maritieme zones in de Noordzee en de Caribische Zee van belang. De indeling in maritieme zones is gebaseerd op het Zeerechtverdrag van de Verenigde Naties. Dat verdrag beschrijft de volgende zones:

  • de territoriale zee (tot 12 mijl uit de kust);
  • de aansluitende zone (12 tot 24 mijl uit de kust);
  • de exclusieve economische zone (tot 200 mijl uit de kust);
  • het continentaal plat (de zeebodem).

Het Koninkrijk der Nederlanden heeft al deze zones vastgesteld voor het zeegebied in de Noordzee en de Caribische Zee.

Normale basislijnen en rechte basislijnen

Een basislijn is de lijn die de territoriale zee scheidt van het land en de binnenwateren. Basislijnen staan centraal in het Zeerechtverdrag, omdat ze de grondslag vormen voor de maritieme zones. Er zijn 2 soorten basislijnen:

  • Rechte basislijnen

Deze zijn bij wet vastgesteld. Rechte basislijnen geven aan waar de grens ligt tussen de territoriale zee en de binnenwateren. Nederland heeft in 1985 rechte basislijnen vastgesteld in de Wet grenzen Nederlandse territoriale zee.

  • Normale basislijnen

Een normale basislijn loopt daar waar de zee bij eb droogvalt (laagwaterlijn). Deze 0-meter dieptelijnen zijn terug te vinden op de officiële zeekaarten van de Dienst der Hydrografie. De meest recente kaarten met een schaal van uiterlijk 1:150.000, of hun digitale equivalent.

Afbakening van zones tussen buurlanden

Vaak overlappen de maritieme zones van buurlanden. In dat geval kunnen ze een verdrag afsluiten. Hierin spreken de landen af waar hun grens precies ligt. Is er geen verdrag tussen de landen? Dan zegt het Zeerechtverdrag dat een lijn moet worden gebruikt op gelijke afstand van beide kusten. Dit heet de equidistantielijn.

Wijzigingen in maritieme zones

De Dienst der Hydrografie maakt de zeekaarten waaruit de basislijnen worden afgeleid. Daarom houdt deze dienst ook de ligging van de maritieme zones bij. Want de basislijn, en daarmee de zones, veranderen als er een nieuwe 0-meter dieptelijn in de zeekaarten verschijnt. Door de komst van de Tweede Maasvlakte bijvoorbeeld verschoof de Nederlandse kustlijn een stuk naar het westen. Daardoor kreeg Nederland er 55 vierkante kilometer oppervlakte aan territoriale zee bij.

De Dienst der Hydrografie publiceert deze wijzigingen via een Bericht aan Zeevarenden en een mailinglist. Via hydro.admin@mindef.nl kunt u zich abonneren op de mailinglist. Doe dit als volgt:

  • vul bij ‘onderwerp’ de volgende regel in: ‘aanmelding mailinglist zonegrenzen’.

Internationaal nieuws over maritieme grenzen vindt u via de International Boundary Research Unit (IBRU) van de University of Durham. Internationale verdragen en nationale maritieme claims staan op de website Maritime Space van de Division of Ocean Affairs and the Law Of the Sea (DOALOS) van de Verenigde Naties.

Wijzigingen 2023

25 mei 2023

Gewijzigde zonegrenzen langs de gehele Nederlandse kust naar aanleiding van gewijzigd dieptebeeld op verschillende zeekaarten. De maximale wijzigingen zijn voor respectievelijk de 1, 3, 6, 12 en 24 Mijlslijn: -3000, -2700, -5500, -4500 en -3500 meter.

Wijzigingen 2022

Wijzigingen 2021

Wijzigingen 2020

Wijzigingen 2019

26 september 2019

Gewijzigde zonegrenzen in het zuidelijk deel van het Nederlands deel van de Noordzee, naar aanleiding van gewijzigd dieptebeeld op verschillende zeekaarten. De maximale wijziging bedraagt -400 meter (1, 3, 6, 12 en 24 M-lijn); deze bevindt zich ten (noord)westen van Westkapelle (Zeeland).

Wijzigingen 2018

Wijzigingen 2017

Wijzigingen 2016

Wijzigingen 2015