Minister verbetert missievoorbereiding na ongeval pantservoertuig
Minister Henk Kamp scherpt de procedures voor de gereedstelling van eenheden voor inzet en missies aan. Hij doet dit in reactie op de aanbevelingen van de Inspectie Veiligheid Defensie (IVD).
De inspectie heeft een ongeluk in 2019 met een door Nederland gebruikt Duits pantservoertuig van het type Dingo onderzocht. In het rapport dat daarover donderdag naar de Tweede Kamer is gestuurd, worden tekortkomingen geconstateerd in de gereedstelling van eenheden tijdens de Nederlandse bijdrage aan missie Resolute Support in Afghanistan.
Tijdens het ongeval trainden Nederlandse militairen in het donker met de Dingo op een oefenterrein van de Duitse basis Camp Marmal in Mazar-e-Sharif, Afghanistan. Het ging mis toen tijdens de rit 1 van de pantservoertuigen in een greppel belandde en kantelde. Bij het ongeval raakten 2 van de 5 inzittenden gewond, van wie 1 ernstig. Volgens de Koninklijke Marechaussee droegen de inzittenden achter in het voertuig zeer waarschijnlijk geen veiligheidsgordel.
Aan het dragen van veiligheidsgordels wordt zowel tijdens de voorbereiding als bij daadwerkelijke inzet aandacht besteed. Gordels moeten gedragen worden, maar voor het succes van de operatie kan het noodzakelijk zijn een gordel niet om te doen. De Commandant der Strijdkrachten heeft de commandanten er nu weer op gewezen de noodzaak daarvan goed af te wegen.
Aanscherping gereedstelling
De IVD heeft tijdens haar onderzoek echter breder gekeken naar de context waarbinnen het ongeluk is gebeurd. Volgens de inspectie is de voorbereiding van Nederlandse militairen op hun operationele inzet in Resolute Support in Afghanistan van het begin af aan gebrekkig geweest. Daarmee waren er jarenlang tekortkomingen in het proces van gereedstellen.
Defensie leende voor deze missie pantservoertuigen van Duitsland, wegens gebrek aan eigen materieel. Daarmee week Defensie af van het uitgangspunt dat een inzet zoveel mogelijk met eigen middelen wordt uitgevoerd.
Dit heeft invloed gehad op het inzet gereed maken van de betrokken eenheden. Een eindoefening voor de afronding van de training voor de inzet, werd niet volledig afgelegd. Dit was niet mogelijk, omdat de Dingo tijdens de voorbereiding in Nederland niet beschikbaar was voor het trainen in teamverband. Een deel van de training en de eindtoets moesten daardoor in het inzetgebied worden gedaan. Deze training bleek te beperkt en de eindtoets werd niet uitgevoerd.
Minister Kamp laat weten dat de aanbevelingen van de IVD over de gereedstelling voor inzet een concreet vervolg krijgen. Bij trainingen voor missies wordt voortaan zoveel mogelijk gewerkt met materieel dat ook in het uitzendgebied wordt gebruikt. Voortaan toetst Defensie of eenheden daadwerkelijk gereed zijn. In de instructies over inzetgereedheid worden minimumeisen opgenomen.
Eenheden krijgen een specifieke opdracht om op het juiste gereedheidsniveau te komen. Wanneer eenheden die trainingen (deels) in het uitzendgebied moeten afwerken, ziet de hoogste Nederlandse commandant in het betreffende gebied toe op de uitvoering daarvan.
Een goed functionerend systeem voor risicomanagement zorgt voor het onderkennen en controleren van risico’s. De IVD beveelt aan risicomanagement nadrukkelijk in het proces van het gereedstellen van een eenheid te verankeren. Hoewel er inmiddels al de nodige stappen in de goede richting zijn gezet, wordt ook dit aspect geëvalueerd en verbeterd.