Militair fonds Stichting Ereschuld en Dankbaarheid na 80 jaar opgeheven

Het militaire fonds Stichting Ereschuld en Dankbaarheid is na ruim 80 jaar opgeheven. Fonds 1815 neemt de taken over. De overdracht gebeurde gisteren tijdens de Algemene vergadering van Fonds 1815, het oudste militaire fonds in Nederland. 

Vergroot afbeelding 2 mannen ondertekenen een overeenkomst.
Martien Uittenbosch (li) draagt de taken met een handtekening over aan luitenant-generaal b.d Lex Oostendorp.

Stichting Ereschuld en Dankbaarheid werd in 1940 opgericht als steun aan veteranen en slachtoffers van de meidagen van 1940. Het aantal begunstigden neemt vanwege de hoge leeftijd steeds verder af. Daarom besloot het bestuur het fonds op te heffen. Tijdens de bijeenkomst in de Zwaluwenberg in Hilversum werd nog even teruggekeken op de historie van de stichting, die als werkcomité begon. In 1946 ging dat over in een vereniging. Daarvan kon men voor fl. 1,00 lid worden of zich voor fl.10,-  melden als donateur.

Met veters en lucifers

Voorzitter Martien Uittenbosch van de stichting memoreerde onder meer de oproep van generaal Winkelman en daarmee de financiële positie verbeterde. “Via de radio zei hij: ‘Denk aan de invaliden! Zij zullen toch niet met veters en lucifers langs de straat moeten leuren’.” Volgens Uittenbosch werd zo in 1948  fl.174.000,- bijeen gebracht. “De vrijgevigheid werd nog eens bevorderd in 1952 door een particuliere giroactie van 0,50 cent waarvoor met behulp van Nederlandse gevangenen ongeveer 54.000 girohouders (voorloper van de huidige ING-bank) werden aangeschreven. De gelden werden aangewend voor studieboeken, cursussen, een kachel, bij huwelijk, een spaarbankboekje voor gezin of kinderen, extra kosten bij ziekte en bij tal van andere tegenvallers.” 

Uiteindelijk werd de vereniging in 1986 een stichting. Niet alleen de financiële positie was verbeterd. Volgens Uittenbosch gold dat, mede met hulp van Defensie, ook voor de materiele ondersteuning. “Ons rest nog het blijvend aandacht geven als een bewijs van Ereschuld en Dankbaarheid aan hen die zich ingezet hebben voor de Staat der Nederlanden.”

Vergroot afbeelding Archieffoto uit 2012. Luitenant-generaal b.d Lex Oostendorp.
Archieffoto uit 2012. Luitenant-generaal Lex Oostendorp, toen nog in actieve dienst als Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht.

Ik Beloof

“Ik beloof plechtig dat wij de taken zorgvuldig overnemen”, zei voormalig Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht luitenant-generaal b.d. Lex Oostendorp. Hij is zowel voorzitter van Fonds 1815 als van de Gezamenlijke Militaire Fondsen.

In schrijnende gevallen kunnen veteranen een beroep doen op een van de vele militaire fondsen. Bijvoorbeeld als oud-militairen in de schulden zitten. Ze kunnen een lening krijgen en in sommige gevallen zelfs een gift. Het aantal aanvragen steeg nadat de Hoofddirectie Personeel veteranen eerder dit jaar opriep om toch vooral gebruik te maken van de fondsen, al dan niet door tussenkomst van het dienstencentrum maatschappelijk werk.

Hernieuwde oproep

Oostendorp maakt van de gelegenheid gebruik voor een hernieuwde oproep. “De fondsen, aangesloten bij de GMF zijn er om steun te verlenen waar dat nodig is. Maar een aanvraag moet wel aan bepaalde criteria voldoen en wordt onafhankelijk beoordeeld. Het gaat om particulier geld dat beschikbaar is. Wat wij doen moet uiteindelijk een structurele oplossing bieden aan het probleem. Het moet niet zo zijn dat hetzelfde probleem over 3 maanden weer speelt.”

Niet afhankelijk van zorg blijven

Een aanmelding bij een fonds kan dan helpen, maar het is geen kwestie van alleen de hand ophouden. De veteraan moet zelf ook aan de slag. “Uiteindelijk heeft iedereen de verplichting om weer deel uit te maken van de maatschappij. Defensie kan daar ook meer aan bijdragen, door bijvoorbeeld meer grip op de situatie te houden. Maar ook de veteraan moet niet afhankelijk van zorg blijven.”

Oostendorp ziet verschillen tussen groepen gekwetste veteranen. Zij die bijvoorbeeld een ledemaat verloren pakken de draad beter op dan veteranen met een psychisch trauma. “Die eerste groep neemt de eigen toekomst toch iets meer in eigen hand. Hopelijk lukt dat de tweede groep op termijn ook.”

Informatie procedure

Wie een beroep op een van de fondsen wil doen, kan een aanvraag indienen via de website www.militairefondsen.nl. Ook kunnen veteranen zich melden bij de Maatschappelijke Dienst Defensie. Daarnaast is de hulpverleningslijn 24 uur per dag bereikbaar: 0900-415 55 55.