Tas neemt leiding marine over van Kramer

“We zeggen vaak: ‘de juiste man op de juiste plaats’. Volgens mij ging dat over jou.” Dat zei Commandant Zeestrijdkrachten vice-admiraal Rob Kramer vandaag in Den Helder tegen zijn ranggenoot Rene Tas. Hij nam het roer over van Kramer en is nu de leider van de Koninklijke Marine.  

Vergroot afbeelding De nieuwe Commandant Zeestrijdkrachten Tas (midden), rechts Kramer.
De nieuwe Commandant Zeestrijdkrachten Tas (midden), rechts Kramer.

Een professioneel bestuurder met visie noemde Kramer zijn opvolger. “Als er iemand is die, met oog voor zijn bemanning, dit schip verder naar rustiger vaarwater kan leiden dan ben jij het.”

Terugblik

Kramer, die met functioneel leeftijdsontslag gaat, zwaaide bijna 4 jaar de scepter over de marine. Hij blikte vandaag terug op mijlpalen onder zijn leiding. Een kleine greep: de noodhulp na passages van orkanen Irma en Dorian in het Caribisch gebied, de (inter)nationale inzet in de strijd tegen terreur, de vele drugsvangsten in de West, ontwikkelingen op het gebied van ballistic missile defence en de start van de vervanging van nagenoeg de hele vloot.
Natuurlijk bleven ook de eerste vrouwen bij de onderzeedienst niet onvermeld. Kramer: “Ik hoop oprecht dat mijn aflosser straks de eerste vrouwelijke mariniers mag verwelkomen. Allemaal goede stappen in de richting van een diverse en inclusieve krijgsmacht.”

Vergroot afbeelding Commandant Zeestrijdkrachten Rob Kramer staat voor spreekgestoelte en salueert.
Vertrekkende Commandant Zeestrijdkrachten Rob Kramer.

Killing

Maar de scheidend commandant plaatste ook kanttekeningen, onder meer over de complexiteit van processen. “Het gaat allemaal traag. Te traag. Traag is een maat voor gebrek aan wendbaarheid, en dat is killing voor een organisatie als de onze. Dat is killing voor het product dat we moeten leveren, namelijk veiligheid op en vanuit zee.”

Ook pleitte Kramer wederom voor meer geld, net als hij eerder dit jaar deed met de andere operationele commandanten. “Willen we er in de toekomst toe blijven doen dan moet er echt wat gebeuren. Na een zeer hoopgevend begin bij het aantreden van het huidige demissionaire kabinet met een plus € 1.5 miljard op de Defensiebegroting, zijn we er nu wel achter dat de achterstand na decennia bezuinigingen te groot is. En dat is een understatement.”

Vergroot afbeelding Minister Ank Bijleveld-Schouten.
Minister Ank Bijleveld-Schouten.

Toegenomen dreigingen

Minister van Defensie Ank Bijleveld-Schouten beaamt dit tijdens de commandowisseling. “Er zijn meer financiële middelen nodig om de inzetbaarheid van de marine, en van de andere operationele commando’s, minimaal weer op peil te brengen. De toegenomen dreigingen maken het pure noodzaak om verder te investeren in de bescherming van ons Koninkrijk. Ook op de langere termijn, in een wereld die steeds onvoorspelbaarder wordt.”

Datakabels afgetapt

Bijleveld zette haar woorden kracht bij met voorbeelden van vijandigheid, zoals de intimidatie door Russische gevechtsvliegtuigen. De bemanning van Zr.Ms. Evertsen werd daar onlangs nog mee geconfronteerd in de Zwarte Zee. “Ook de aanwezigheid van Russische onderzeeërs op de Noordzee zijn reden tot zorg”, voegt ze toe. “Soms vertonen zij verdacht gedrag, wat erop kan duiden dat mogelijk datakabels worden afgetapt met vitale informatie over onze economie en veiligheid.” Volgens de minister wordt Nederland iedere dag en iedere nacht bedreigd. “Dat is geen pessimisme, maar realiteit”, waarschuwt ze.

Menselijke maat

Na haar verontrustende woorden waren er ook enkele lovende voor de scheidend commandant. “Rob, met jouw oog voor mensen heb je een uitermate hoge standaard neergezet voor de menselijke maat van de marine. En die menselijke standaard, die verwacht je ook van je directeuren. Telkens daag je ze uit om zich te verplaatsen in de positie van de matroos, de duiker, de operator van de Maritime Special operations Forces of de jonge officier. Wat betekenen strategische keuzes voor hen? Die vraag staat voor jou altijd centraal.”
Bijleveld ging ook in op zijn andere inspanningen en verdiensten voor de marine en Nederland, die volgens haar niet onopgemerkt zijn gebleven. Ze kende hem daarvoor het Ereteken voor Verdienste in Goud toe.

Vergroot afbeelding Commandant Zeestrijdkrachten vice-admiraal Rene Tas.
Commandant Zeestrijdkrachten vice-admiraal Rene Tas.

Tas

De nieuwe marinecommandant begon zijn loopbaan in 1982 op het Koninklijk Instituut voor de Marine. Hij voer op diverse marineschepen waarmee hij aan verschillende internationale  operaties deelnam. Ook was hij commandant van Hr.Ms. van Speijk en Hr.Ms. Tromp. De laatste nam onder zijn leiding deel aan een missie bij de kust van Libië en de antipiraterijoperatie Ocean Shield. Tas vervulde ook diverse functies op de Haagse Defensiestaf. In 2018 vertrok hij naar de Verenigde Staten. Daar werkte hij op het hoofdkwartier van de NATO Supreme Allied Commander Transformation.
Tas moet de marine de komende 4 jaar op koers houden. De Defensievisie 2035 is daarbij leidend.

Admiraal Benelux

De Commandant Zeestrijdkrachten is eveneens hoofd van de Admiraliteit Benelux: dit is de gezamenlijke operationele staf van de Nederlandse en Belgische marine.