Strategisch Kompas leidt naar sterker Europa
Concrete en realistische ideeën voor een sterkere en zelfredzamere EU. Dat was het doel van de brainstorm van de Europese Defensieministers over het Strategisch Kompas, vandaag in Lissabon. Het kompas moet richting geven aan het Europese veiligheid- en defensiebeleid voor de komende 5 tot 10 jaar. Door duidelijke veiligheidsprioriteiten te stellen en concrete, haalbare doelen. Daarmee kan Europa eensgezinde en op elkaar afgestemde besluiten nemen.
De belangrijkste prioriteit is dus een sterkere en zelfredzamere EU. Europa’s uitdagingen en bedreigingen maken dat onvermijdelijk. Wereldwijd nemen dreiging en instabiliteit toe. Tegelijkertijd kijkt Amerika meer naar Azië en vraagt Europa om een eerlijkere bijdrage aan de eigen veiligheid.
Kosten en risico’s delen
Het kompas wordt onderverdeeld in 4 richtingen: crisismanagement, weerbaarheid, capaciteitsontwikkeling en partnerschappen. Wat dit laatste betreft, wees Bijleveld haar collega’s op het belang van operationele samenwerking. Om wederzijds vertrouwen op te bouwen om uiteindelijk kosten en risico’s met elkaar te willen delen. “Ik steun het idee om meer verbanden op te zetten van strijdkrachten die samen trainen en oefenen. Denk aan de Duitse-Nederlandse snelle reactiemacht, het militair hoofdkwartier in Münster, de Belgisch-Nederlandse marinesamenwerking of de gezamenlijke luchtruimbewaking met België. Ik zou meer van dit soort initiatieven verwelkomen. De inzetbaarheid en interoperabiliteit wordt daarmee vergroot én het maakt meer specialisatie mogelijk.”
Partnerschap NAVO belangrijkst
Wat EU-partnerschappen betreft, is voor Nederland dat met de NAVO het belangrijkst. Bijleveld: “De nieuwe Amerikaanse regering biedt een kans om dit een nieuwe impuls te geven op politiek en praktisch niveau. Een goed voorbeeld zijn de 3 NAVO-partners Canada, Noorwegen en de Verenigde Staten die op het punt staan om mee te doen met het door Nederland geleide EU PESCO-project inzake militaire mobiliteit.”
De Europese Defensieministers spreken op 6 mei in Brussel verder over dit onderwerp en andere. In het najaar wordt een conceptversie van het Strategisch Kompas gepresenteerd en volgen de onderhandelingen in de Raad. Daarna wordt het in maart 2022 onder Frans EU-voorzitterschap vastgesteld.