Bijleveld: "EU-defensiesamenwerking moet nog beter in vezels organisatie"

“90% van de burgers van de Europese Unie woont in een NAVO-lidstaat. Een betere reden voor een én-én-benadering is bijna niet denkbaar.” Minister Ank Bijleveld-Schouten liet er gisteren tijdens de EU-dag van Defensie ‘Van denken naar doen’ geen misverstand over bestaan. De EU moet naadloos samenwerken met de NAVO. Maar die EU moet óók voor zijn eigen veiligheid kunnen zorgdragen.

Vergroot afbeelding Militair konvooi met Boxer-pantservoertuigen.
In EU-verband wordt serieus werk gemaakt van het verbeteren van de militaire mobiliteit binnen Europa.

Haar hele ambtsperiode heeft Bijleveld zich ingezet voor meer Europese Defensiesamenwerking. Er zijn de afgelopen jaren goede en belangrijke stappen gezet, maar Defensie is er volgens Bijleveld nog niet. “EU-Defensiesamenwerking zit nog niet voldoende in de vezels van onze organisatie.”

De EU-dag moet het bewustzijn vergroten dat de EU een steeds belangrijkere speler wordt op het gebied van veiligheid en defensie. De minister riep de deelnemende militairen dan ook op om met een open blik en mindset naar de EU te kijken en echt werk te maken van samenwerking. “Blijf zoeken naar Europese kansen voor Nederland en Defensie.” 

Prioriteiten EU

Directeur-generaal Beleid Joep Wijnands wees de aanwezigen in dit verband op de inmiddels bestaande EU-netwerken. Hij ging ook in op de prioriteiten van Defensie in de EU. Zoals het versterken van de commandostructuur. “Dit maakt het op termijn mogelijk missies, in alle geweldsstadia en van allerlei groottes, aan te sturen. Alleen dan kan Europa in de toekomst op eigen benen staan”, stelde Wijnands. “Daarnaast is versterking van de EU-NAVO-samenwerking in ons belang. We proberen NAVO-partners, zoals de VS, Canada en Noorwegen, waar mogelijk te betrekken bij Europese initiatieven, zoals het PESCO-project Militaire Mobiliteit."

Tegenstanders sterker en slimmer

Een dag eerder hield Commandant der Strijdkrachten luitenant-admiraal Rob Bauer een vergelijkbaar pleidooi. Tijdens de National Defense Course Association in Finland, een cursus over (inter)nationale veiligheid voor Finse leiders. Bauer wond er geen doekjes om: “Onze tegenstanders worden sterker en slimmer. De taal wordt harder, ook als het om kernwapens gaat. De strategische stabiliteit van de afgelopen decennia staat steeds meer onder druk. Ondertussen richten de VS hun aandacht op Azië. En vraagt ​​Europa terecht op eigen benen te staan.”

Beloftes nakomen

Bauer wees zijn toehoorders op potentiële tegenstanders die uitbreiden en moderniseren. “China heeft vorig jaar zijn defensiebudget opnieuw verhoogd, tot $ 178,2 miljard.” En daarmee zijn we terug bij een ander belangrijk punt uit het verhaal van Bijleveld: fair share. “Als we A zeggen, we willen een sterker en meer zelfredzaam Europa, moeten we ook B doen. En B betekent: beloftes nakomen. Zo doet Nederland de afgelopen jaren maar heel mondjesmaat mee aan EU-missies en -operaties. We leveren maar 10% van onze fair share.”

Dat betekent ook dat er echt meer geld nodig is. Bijleveld: “Investeren in Europese Defensiesamenwerking zal zich dubbel en dwars uitbetalen. Al is het alleen maar omdat we daarmee zorgen dat de 446 miljoen EU-burgers veilig zijn. Dat laat zich niet in geld uitdrukken.”

In navolging van de EU-dag komen er op korte termijn vervolgsessies. Zijn zijn bedoeld om het gesprek binnen Defensie over Europese Defensiesamenwerking te verdiepen.